၁၅-၁-၂၀၁၃ ရက္ေန႕ထုတ္ ေၾကးမုံသတင္းစာပါ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ သတင္းေဖာ္ျပခ်က္(၁)
ေနၿပည္ေတာ္ ဇန္နဝါရီ ၁၄
ပထမအၾကိမ္ ၿပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဆ႒မပံုမွန္အစည္းအေဝး ဒုတိယေန႕ကို
ယေန႕တြင္ က်င္း ပရာ ေရွး ဦး စြာ ၿပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယက
ဦးခင္ေအာင္ၿမင့္က နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ အိႏၵိယနိုင္ငံ နယူးေဒလီၿမိဳ႕၌
က်င္းပသည့္ နွစ္ (၂၀) ေၿမာက္ အာဆီယံ-အိႏၵိယ ေဆြးေႏြးဖက္ ဆက္ဆံေရး
အထိမ္းအမွတ္ မ်က္နွာစံုညီ ထိပ္သီး အစည္းအေဝးတက္ေရာက္ခဲ့ၿခင္းနွင့္ စပ္လ်ဥ္း
သည့္ သဝဏ္လႊာကိုတင္ၿပၿပီး လႊတ္ေတာ္က မွတ္တမ္းတင္သည္။
ဆက္လက္၍ အာေမးနီးယားသမၼတနိုင္ငံနွင့္ သံတမန္အဆက္အသြယ္ ထူေထာင္ေရးကိစၥ
နွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စား လွယ္ (၃) ဦး တို႕က ေဆြးေႏြးၾကသည္။
အဆိုပါကိစၥနွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ နိုင္ငံၿခားေရးဝန္ၾကီး ဌာန ဒုတိယဝန္ၾကီး
ဦးသန္႕ေက်ာ္က ၿမန္မာနိုင္ငံအေနၿဖင့္ ၿပည္ပနိုင္ငံမ်ားတြင္
ၿမန္မာသံရံုး(၃၃)ရံုး၊ ၿမန္မာအၿမဲတမ္း ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႕ ရံုး (၃)ရံုး
ႏွင့္ ၿမန္မာေကာင္စစ္ဝန္ခ်ုပ္ရံုး (၄) ရံုး စုစုေပါင္း ဖြင့္လွစ္ထား
ရွိၿပီးၿဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ရံုးမ်ား၌ သံအမတ္ၾကီးမ်ား၊ အၿမဲတမ္း
ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ေကာင္စစ္ဝန္ခ်ဳပ္မ်ားကို တာဝန္ေပးေစလႊတ္
ခန္႕အပ္ထားေၾကာင္း၊ ယင္းနိုင္ငံမ်ားမွတစ္ဆင့္လည္း ဥေရာေကာ္မရွင္နွင့္
ဥေရာပယူနီယံ အပါအဝင္ နိုင္ငံနွင့္ အဖြဲ႕အစည္း(၃၈) ခုကို ဌာေနရံုး
သြားေရာက္ဖြင့္လွစ္ၿခင္းမဟုတ္ဘဲ ပူးတဲြ၍ တာဝန္
ထမ္းေဆာင္ေစလ်က္ရိွေၾကာင္းၿဖင့္ ရွင္းလင္းတင္ၿပသည္။
ယင္းေနာက္ လႊတ္ေတာ္၏ သေဘာထားကို ရယူရာ သေဘာမတူသူ မရွိသည့္အတြက္
အာေမးနီးယးသမၼတနိုင္ငံႏွင့္ သံတမန္ အဆက္အသြယ္ထူေထာင္ရန္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏
တင္ၿပခ်က္ကို လႊတ္ေတာ္က အတည္ၿပဳသည္။
ထို႕ေနာက္ ၿပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ဥပေဒကို ၿပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းနွင့္
စပ္လ်ဥ္း၍ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ သေဘာထား မွတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ ေဆြးေႏြးၾကၿပီး
လႊတ္ေတာ္၏ အဆံုးအၿဖတ္ကို မဲခဲြဆံုးၿဖတ္၍ ၿပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ အတည္ၿပဳခ်က္
အတိုင္း အတည္ၿပဳသည္။
ယင္းေနာက္ နိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးဥပေဒကို ၿပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ နိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ ေဆြးေႏြးၾကသည္။
နိုင္ငံေတာ္သမၼတက နိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ
ခံုရံုးဥပေဒကို ၿပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒက်မ္းနွင့္ ပတ္သက္၍ ၿပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္
နာယကထံ ေပးပို႔သည့္ သေဘာထား မွတ္ခ်က္မ်ားမွာ “ဥပေဒၾကမ္း ပုဒ္မ(၂)၊
ပုဒ္မခြဲ(က) နွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဖဲြ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၁ ၌
နိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္ မိမိေရြးခ်ယ္ထားသည့္ အဖဲြ႕ဝင္သံုးဦး၊ ၿပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္
ဥကၠ႒ က ေရြးခ်ယ္ထားသည့္ အဖဲြ႕ဝင္သံုးဦးနွင့္ အမိ်ဳးသားလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒က
ေရြးခ်ယ္ထားသည့္အဖဲြ႕ဝင္ သံုးဦး စုစုေပါင္း ကိုးဦး၏ အမည္စာရင္းကို
လည္းေကာင္း၊ ယင္းတို႕အနက္ နိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေၿခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ
ခံုရံုး ဥကၠ႒အၿဖစ္ တာဝန္ေပးအပ္ရန္ အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦး၏ အမည္ကို လည္းေကာာင္း၊
ၿပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႕ တင္သြင္းလ်က္ သေဘာတူညီခ်က္ ရယူရမည္ဟု
ၿပ႒ာန္းထားပါသည္။ လႊတ္ေတာ္၏ ၿပင္ဆင္ၿပ႒ာန္းလိုခ်က္သည္ ဖဲြ႕စည္းပံု
အေၿခခံဥပေဒအား ဆန္႕က်င္လ်က္ရိွရာ ဖဲြ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄၄၃ အရ
ၿပ႒ာန္းခဲ့သည့္ ဥပေဒ (၂၂) ခုတြင္ ဖြဲ႕စည္းပံု ဥပေဒအား မဆန္႕က်င္ေသာ
ၿပ႒ာန္းခ်က္ သာလ်ွင္ အတည္ ၿဖစ္သည္ဟုပုဒ္မ ၄၄၆ တြင္ ၿပ႒ာန္းၿပီးၿဖစ္ရာ
ဆန္႕က်င္ၿပ႒ာန္းလွ်င္ အလိုအေလ်ာက္ပ်က္ၿပယ္မည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
ဥပေဒက်မ္း၏ ပုဒ္မ ၂၊ ပုဒ္မခဲြ(ခ)နွင့္စပ္လ်ဥ္း၍
နိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂ သည္
ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၂ နွင့္ ၃၂၃တို႕၏ ၿပ႒ာန္းခ်က္မ်ားတြင္
ပါရိွေသာ ခံုရံုး၏ လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားအား စုစည္းေဖာ္ၿပထားၿခင္း ၿဖစ္ပါသည္။
ၿဖည့္စြက္သည့္ ပုဒ္မခြဲ(စ်) ပါ ေဖာ္ၿပခ်က္သည္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံ ဥပေဒတြင္
ပါဝင္ၿခင္းမရိွသည့္အၿပင္ ထိုသို႕ ၿဖည့္စြက္ၿပ႒ာန္းပါက
နိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံု အေၿခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ အၿမင့္ဆံုးတရားရံုးၿဖစ္သည့္
ထိုခံုရံုး၏ လြတ္လပ္စြာတရား စီရင္ေရး ဆံုးၿဖတ္ခြင့္ကို
ထိခိုက္မည္ၿဖစ္ပါသည္။ တစ္နည္းအားၿဖင့္ တရားစီရင္ေရးက႑အား
ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈၿဖစ္လာပါမည္။ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၉၊ ပုဒ္မခြဲ
(က) ပါ ၿပ႒ာန္းခ်က္အရ လြတ္လပ္စြာတရားစီရင္ေရးမူကိုလည္း ဆန္႕က်င္ေနပါသည္။
ထို႕ၿပင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ ၁၁၊ ပုဒ္မခြဲ (က) ပါ ၿပ႒ာန္းခ်က္အား
ဆန္႕က်င္လ်က္ရွိရာ ဒီမိုကေရစီအနွစ္သာရ ပီၿပင္ေစေရး အထူးေစာင့္ထိန္းရမည့္
အခ်က္ၿဖစ္သၿဖင့္ ၿဖည့္စြက္ၿပ႒ာန္းရန္ မသင့္ေၾကာင္း ေတြ႕ရိွရပါေၾကာင္း။
ဥပေဒက်မ္း၏ ပုဒ္မ ၃ နွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍
နိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုး ဥပေဒပုဒ္မ ၂၃ နွင့္ ၂၄ကို
ၿပင္ဆင္အစားထုိး ပါက အၿပီးအၿပတ္ အတည္ၿဖစ္ေသာ ခံုရံုး၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္
နိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးဥပေဒပုဒ္မ ၁၂၊ ပုဒ္မခြဲ
(ဆ)ပါ တရားရံုးတစ္ရံုးက တင္သြင္းေသာ အေၾကာင္းကိစၥအေပၚ ဆံုးၿဖတ္သည့္
ဆံုးၿဖတ္ခ်က္တစ္ခုနွင့္သာ သက္ဆိုင္ေစ မည္ ၿဖစ္ပါသည္။ က်န္အေၾကာင္း
ကိစၥမ်ားနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ နိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုး၏
ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ မ်ားသည္ အၿပီးအၿပတ္ၿဖစ္မည္ မဟုတ္သၿဖင့္ အယူခံၿပင္ဆင္
တက္ေရာက္နိုင္ခြင့္ရိွေသာ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္အၿဖစ္သို႕ သက္ေရာက္ေစပါသည္။
ယင္းၿပင္ဆင္ခ်က္သည္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံံ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၄ ပါၿပ႒န္းခ်က္ၿဖစ္ေသာ
နိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုး၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္သည္
အၿပီးအၿပတ္အတည္ၿဖစ္သည္ ဆိုသည့္ ၿပ႒ာန္းခ်က္အား ဆန္႕က်င္ သၿဖင့္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄၄၆ ပါ ၿပ႒ာန္းခ်က္အရ ပ်က္ၿပယ္မည္သာ
ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
ဥပေဒၾကမ္း၏ ပုဒ္မ ၄ နွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ နိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံု
အေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုး ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၅ မွာ ခံုရံုးဆံုးၿဖတ္ခ်က္မ်ားသည္
သက္ဆိုင္ရာ အစုိးရဌာနအဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ ပုဂၢိဳလ္ မ်ားသို႕လည္ေကာင္း၊
သက္ဆိုင္ရာ ေနရာ ေဒသအသီးသီးသို႕ လည္းေကာင္း အာဏာသက္ေရာက္ေစရန္
ၿပ႒ာန္းခ်က္ၿဖစ္ပါသည္။ ပုဒ္မ ၂၅ ၏ အနွစ္သာရမွာ ခံုရံုး၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္
အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈအေပၚ အၿငင္းပြားမႈ မရွိေစရန္ ၿပ႒ာန္းထားၿခင္း ၿဖစ္ပါသည္။
ယင္းသုိ႕ၿပ႒ာန္းထားၿခင္းမရိွပါက ခံုရံုး၏ အကိ်ဳးသက္ေရာက္မႈအေပၚ အၿငင္း
ပြားၿခင္း ၊ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရၿခင္းမ်ား ရွိလာနိုင္သၿဖင္႕
မူလဥပေဒၿပ႒ာန္းခ်က္ ပုဒ္မ ၂၅ ကို ပယ္ဖ်က္၍ မရေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရ ပါေၾကာင္း”
ဟူ၍ ၿဖစ္သည္။
ထို႕ေနာက္နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ သီေပါ
မဲဆႏၵနယ္မွွ ဦးရဲထြန္းက ေဆြးေႏြးရာတြင္
နိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုး ဥပေဒကို ၿပင္ဆင္သည့္
ဥပေဒၾကမ္းနွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အခ်က္တစ္ခ်က္ခ်င္း အလိုက္ ေဆြးေႏြးသြားမည္
ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ထိုသို႕ ေဆြးေႏြးသည့္အခါ ပါတီစဲြ၊ ပုဂၢိဳလ္စဲြ၊ ဌာနစဲြ
မထားဘဲ မွန္သည္ဟု မိမိထင္ၿမင္ ယူဆထားသည့္အတိုင္း ေဆြးေႏြးသြားမည္
ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ေနာက္တစ္ခ်က္ အေရးတၾကီးေၿပာလိုသည္မွာ
မိမိေဆြးေႏြးေၿပာဆိုခ်က္ မ်ားသည္ လက္ရွိ ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒကို ၾကိဳက္ၿခင္း-
မၾကိဳက္ၿခင္း၊ ၿပင္ဆင္လိုၿခင္း- မၿပင္ဆင္လိုၿခင္းမ်ားနွင့္
သက္ဆိုင္မႈမရွိဘဲ ဖဲြ႕စည္းပံုအေၿခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးထားရိွသည့္
နိုင္ငံေရး စနစ္တစ္ရပ္တြင္ ရွိသင့္ရွိထိုက္၊ အေလးအနက္ ထားသင့္ထားထိုက္ေသာ
မူေဘာင္မ်ားဘက္မွ ရပ္တည္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားမည္ၿဖစ္၍ မိမိသည္ လက္ရွိ
ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒကို မၿပင္ဆင္ မေၿပာင္းလဲလို သည့္သူဟု မထင္မွတ္ၾကရန္
ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ မိမိတို႕တစ္ေတြ ဥပေဒမ်ား ၿပဳၾကသည့္အခါ ထိုဥပေဒသည္
ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္ ဆန္႕က်င္၍ မရဘူးဆိုသည္ကို အားလံုးသိရိွ
လက္ခံၾကၿပီး ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက
ၿပည္သူလူထုအကိ်ဳးစီးပြားကို မေဖာ္ေဆာင္နိုင္ၿခင္း၊ ဆန္႕က်င္ေနၿခင္းကို
ေတြ႕ရွိလာလ်ွင္ ထိုမူလအေၿခခံ ဥပေဒပါ ၿပ႒ာန္းခ်က္ကိုသာ ၿပင္ဆင္ရန္
ၾကိဳးစားၾကရ မည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ထိုသို႕ မၾကိဳးစားဘဲ ဖဲြ႕စည္းပံု
အေၿခခံဥပေဒႏွင့္ ဆန္႕က်င္သည့္ ဥပေဒမ်ားကို ဇြတ္အတင္း ေရးဆြဲၿပ႒ာန္းရန္ သာ
ၾကိဳးစားၾကမည္ဆိုလွ်င္ ေနာင္အနာဂတ္ ဥပေဒၿပဳေရးတြင္ ထံုးစံတစ္ခုကဲ့သို႕
ၿဖစ္သြားၿပီး မေၿဖရွင္းနိုင္ေအာင္ ရႈပ္ေထြးလွသည့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံ
ဥပေဒဆိုင္ရာ ၿပႆနာမ်ား တသီတတန္းၾကီး ေပၚထြက္လာမည္မွာ အေသအခ်ာပင္
ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ထိုအခါ အရည္အခ်င္းၿပည့္ဝၿပီး အဂတိတရားေလးပါးကင္းစင္သည့္
လြတ္လပ္မႈ အၿပည့္အဝ ရွိေသာ ဖဲြ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးကလည္း
မရိွ၊ ခံုရံုး၏ဆံုးၿဖတ္ ခ်က္မ်ားကလည္း ဖဲြ႕စည္းပံုဆိုင္ရာ
အၿငင္းပြားမႈမ်ားနွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ ေနာက္ဆံုးအဆံုးအၿဖတ္ မၿဖစ္ရာ
ဘယ္အဖဲြ႕အစည္း၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ကို နာခံရမွန္းမသိ ၿဖစ္ၿပီး ၿပႆနာမ်ား
ရႈပ္ရႈပ္ေထြးေထြး ၿဖစ္လာပါလိမ့္မည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒတြင္ အတိအက် ၿပ႒ာန္းထားခ်က္မ်ားကိုအဓိပၸာယ္
အနည္းငယ္ ကဲြလဲြေအာင္ ၿပင္ဆင္ေရးသားလိုက္ၿခင္း သည္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒကို ဆန္႕က်င္ရာ ေရာက္သည္ဟု
ဆိုလိုၿခင္းပင္ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ယခုလည္းဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၂၁
တြင္ အတိအက် ၿပ႒ာန္းထားသည့္ ''နိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္ မိမိေရြးခ်ယ္ထားသည့္
အဖြဲ႕ဝင္သံုးဦး၊ ၿပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒က ေရြးခ်ယ္ထားသည့္
အဖြဲ႕ဝင္သံုးဦးနွင့္ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒က ေရြးခ်ယ္ထားသည့္ အဖြဲ႕ဝင္
သံုးဦးစုစုေပါင္းကိုးဦး၏ အမည္စာရင္းကိုလည္းေကာင္း၊ယင္းတို႕အနက္
နိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုး ဥကၠ႒အၿဖစ္
တာဝန္ေပးအပ္ရန္ အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦး၏ အမည္ကိုလည္းေကာင္း ၿပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သုိ႕
တင္သြင္းလ်က္ သေဘာတူညီခ်က္ ရယူရမည္''ဟု အတိအက် ၿပ႒ာန္းထားၿခင္းေၾကာင့့္္
ထိုၿပ႒ာန္းခ်က္ကိုၿပန္လည္ ၿပင္ဆင္ေရးသား ထားသည့္ဥပေဒႀကမ္း၏ ပုဒ္မ ၂၊
ပုဒ္မခဲြ(က)သည္ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္မ်ားနွင့္ ပိုမိုညီညြတ္ပါသည္ဟု
မွန္ကန္သည့္ အေၾကာင္းၿပေစ ကာမူ အေၿခခံဥပေဒပါ ၿပ႒ာန္းခ်က္ကို ဆန္႕က်င္ေနသည့္
အတြက္ မိမိအေနၿဖင့္ ဥပေဒႀကမ္းပူးေပါင္းေကာ္မတီ၏ သေဘာထား
မွတ္ခ်က္ကို မေထာက္ခံနိုင္ပါေၾကာင္း၊ အကယ္၍သာ ဤၿပင္ဆင္ခ်က္သည္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၁ ကို အစားထိုးၿပင္ ဆင္
ၿပ႒ာန္းၿခင္းလုပ္ၿခင္း ဆိုပါက မိမိေထာက္ခံမည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊
ထို႕ေၾကာင့့္္ ယခုကိစၥတြင္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒကို ဆန္႕က်င္ၿပ႒ာန္းရာ
ေရာက္သည့္အတြက္ သမၼတ၏သေဘာထားမွတ္ခ်က္ကသာ မွန္ကန္သည္ဟု ယူဆေထာက္ခံအပ္
ပါေၾကာင္း။
ဥပေဒႀကမ္း၏ ပုဒ္မ ၂၊ ပုဒ္မခဲြ(ခ)တြင္ ပုဒ္မခဲြ(ဈ) ၿဖည့္စြက္ၿခင္းနွင့္
ပတ္သက္ၿပီး ခံုရံုးအဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္ မိမိတို႕အား ေရြးခ်ယ္ေပး လိုက္ေသာ
လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒မ်ားနွင့္ သမၼတတို႕အား အသီးသီး အစီရင္ခံၿခင္းအစား၊ ''မိမိတို႕၏
လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ား ေဆာင္ရြက္ခ်က္နွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍
ၿပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕၊ ၿပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နွင့္ ၿပည္ေထာင္စု
တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ ၿပည္နယ္/တိုင္းေဒသႀကီးအသီးသီး၏အစိုးရအဖြဲ႕မ်ား၊
လႊတ္ေတာ္မ်ားနွင့္ တရားလႊတ္ေတာ္မ်ား၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ
တိုင္း/ေဒသဦးစီးအဖြဲ႕ အသီးသီးတို႕ထံ
သဝဏ္လႊာေပးပုိ႕အေၾကာင္းၾကားရမည္''ဟုသာၿဖည့္စြက္သည္ ဆိုလွ်င္ အဓိပၸာယ္က
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ အၿငင္းပြားမႈမ်ားနွင့္ပတ္သက္၍ ေနာက္ဆံုး
အေၿဖကို အားလံုးသိရိွ လိုက္နာေစရန္ၿဖစ္သည့္အတြက္ ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္ပါ
ေၾကာင္း၊ သုိ႕ေသာ္လည္း ၿပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္တြင္ ယခုဥပေဒႀကမ္းကို အခိ်န္ယူ
ေဆြးေႏြးခြင့္ မရခဲ့သည့္အတြက္ ၿပင္ဆင္ခ်က္မ တင္သြင္းခဲ့ရပါေၾကာင္း၊
ယခုတင္သြင္းထားေသာ ဥပေဒႀကမ္းအလိုအရ ခံုရံုးအဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္
ခံုရံုးတာဝန္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ၿပီး တိုင္း သက္ဆိုင္ရာ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၊
ၿပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သုိ႕မဟုတ္ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ထံသုိ႕
အသီးသီးအစီရင္ခံၿခင္းဟု ဆိုထားရာ ခံုရံုးအဖြဲ႕ဝင္မ်ားက မိမိတို႕၏
အထက္ပုဂၢိဳလ္မ်ား(သုိ႕မဟုတ္) မိမိတို႕ကိုသူေကာင္း ၿပဳခဲ့သူမ်ားကို အၿမဲတမ္း
သတိရ၊ သစၥာေစာင့္သိေနေစရန္ဆိုသည့္ အဓိပၸာယ္ေဆာင္ေန၍ လြတ္လပ္စြာ
တရားစီရင္ၿခင္းကိစၥတြင္ အဂတိတရားကင္းစင္ရန္ အေနွာင့္အယွက္ ၿဖစ္ေနမည္
ေသခ်ာပါေၾကာင္း၊ ထိုသုိ႕အစီရင္ခံရၿခင္း၊ ခံုရံုးကို ထိန္းေက်ာင္းမည့္
အစားခံုရံုးအဖြဲ႕ အတြင္းၿပႆနာမ်ား ကို ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ႀကရာမွာ ဒီမိုကေရစီ
က်င့္စဥ္မ်ားကို ပီပီၿပင္ၿပင္ က်င့္သံုးနိုင္ေစေရး၊ ခံုရံုးဥကၠ႒က တစ္ဦးတည္း
လက္ဝါးႀကီးအုပ္ မလႊမ္းမိုးနိုင္ေစေရးနွင့္
အဂတိတရား(၄)ပါးကင္းစင္ေရးတို႕အတြက္ လိုအပ္ေသာ
ဥပေဒမ်ားၿပဳၿပီးထိန္းေက်ာင္းမႈ ၿပဳၿခင္းကပိုမိုသင့္ေလ်ာ္မည္ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
ထို႕အၿပင္ ဥပေဒႀကမ္း ပူးေပါင္းေကာ္မတီကခံုရံုးနွင့္ တရားရံုးတူညီမႈ
မရိွပါေၾကာင္း ဆိုသည့္ ေကာက္ခ်က္ကိုလည္း ေဝဖန္ ေထာက္ၿပ လိုပါေၾကာင္း၊
ခံုရံုးနွင့္ တရားရံုးဆိုၿပီး မိမိတို႕၏ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒတြင္
ခဲြၿခားအဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုထားၿခင္းမွာ ထမ္းေဆာင္ ရေသာတာဝန္မ်ား
မတူသည့္အတြက္ေၾကာင့့္္ အေခၚအေဝၚကဲြၿပားေနၿခင္း မွန္ပါေၾကာင္း၊
ခံုရံုးမွာဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုၿခင္းနွင့္
ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒနွင့္ ညီ၊မညီဆိုသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို ၿပ႒ာန္းထားေသာ
ဥပေဒနွင့္အညီသာ ေလ့လာစိစစ္သံုးသပ္ရမည္ၿဖစ္ၿပီး တရားရံုးမ်ားကလည္း
ၿပည္သူမ်ားအတြင္းၿဖစ္ပြားသည့္ အမႈကိစၥမ်ားနွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၿပ႒ာန္းထားေသာ
ဥပေဒမ်ားနွင့္အညီ အမွန္အမွားကို ခဲြၿခားသံုးသပ္ ဆံုးၿဖတ္ရၿခင္း
ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ထို႕ေၾကာင့့္္ ခံုရံုးေရာ၊ တရားရံုးေရာ နွစ္ခုလံုးသည္
ဥပေဒမ်ားကိုသာ စံအၿဖစ္ထားၿပီး စီရင္ဆံုးၿဖတ္ေဆာင္ရြက္ရၿခင္း အတူတူပင္ၿဖစ္၍
အားလံုးသည္ တရားရံုးမ်ားခ်ည္း ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ အဂၤလိပ္ဘာသာ
အေခၚအေဝၚအားၿဖင့္လည္း Tribunalဆိုသည့္ ခံုရံုးကို= Law Court ဟုသာ
အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆို ထားပါေၾကာင္း၊ Constitutional Tribunal ကို
ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုးဟုလည္း ဗမာဘာသာၿပန္ဆို
သံုးနႈန္းႀကၿခင္းကို ေတြ႕ရပါေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ နိုင္ငံတြင္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုးမထားရိွဘဲ ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံ
ဥပေဒဆိုင္ရာ အၿငင္းပြားမႈမ်ားကို Supreme court of the United States
ဟုေခၚသည့္ အေမရိကန္ ဗဟိုတရားရံုးခ်ဳပ္ကသာ တာဝန္ယူေၿဖရွင္းပါေၾကာင္း၊
ထို႕ေၾကာင့့္္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာတရားရံုးၿဖစ္သည့္ ခံုရံုးသည္
တရားရံုးနွင့္ တူညီမႈမရိွ၍ တရားစီရင္ေရး၏ အေၿခခံမူၿဖစ္ေသာ လြတ္လပ္စြာ
တရားစီရင္ေရးကို ဆန္႕က်င္မႈ မရိွပါဆိုသည့္ ေကာက္ခ်က္ကို မိမိအေနၿဖင့္
အေလးအနက္ ဆန္႕က်င္ပါေၾကာင္း၊ ယင္းနွင့္ပတ္သက္ၿပီး ၾကံုႀကိဳက္တုန္း
အႀကံၿပဳလိုသည္မွာ အေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုး၊ တရားစီရင္ေရးမူ မ်ားကို
ကမၻာေပၚတြင္ ပထမဆံုး ေဖာ္ထုတ္ၿပီး လက္ေတြ႕က်င့္သံုးခဲ့ေသာ
ၾသစၾတီးယားနိုင္ငံသား ဥပေဒနွင့္ ေတြးေခၚ ပညာရွင္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ
ဟန္(စ္)ကယ္လ္ဆင္ Hans Kelsen ၏ ေရးသားခ်က္ မ်ားကို ေလ့လာႀကရန္
တိုက္တြန္းလိုပါေၾကာင္း။
ထို႕ေၾကာင့့္္ ဥပေဒႀကမ္း၏ ပုဒ္မ (၂)(ခ)တြင္ ဆိုထားေသာပုဒ္မခဲြ(ဈ)
ၿဖည့္စြက္ၿခင္းနွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သမၼတ၏ သေဘာထား မွတ္ခ်က္ကသာ
မွန္ကန္သင့္ျမတ္ေၾကာင္း ေထာက္ခံအပ္ ပါေၾကာင္း။
ဥပေဒႀကမ္း၏ ပုဒ္မ(၃)နွင့္ပတ္သက္ၿပီး ယခုကဲ့သုိ႕
သံုးသပ္တင္ၿပလိုပါေၾကာင္း၊ မူလက ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒတြင္
ၿပ႒ာန္းထားသည္မွာ နိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ
ခံုးရံုးဆံုးၿဖတ္ခ်က္၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈဆိုသည့္ ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္
ရိွေသာပုဒ္မ ၃၂၄ တြင္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ယင္းတြင္ သီးၿခားပုဒ္မတစ္ခုအၿဖစ္
''နိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုး၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္သည္
အၿပီးအၿပတ္အတည္ၿဖစ္သည္'' ဟု ဆိုထားပါေၾကာင္း၊ အထက္ကပုဒ္မ ၃၂၃ နွင့္
ဆက္စပ္ေရးသားထားၿခင္းမရိွသည့္အတြက္ အၿပီးအၿပတ္ အတည္ၿဖစ္ၿခင္းကိစၥသည္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးကို ေပးအပ္ထားေသာ
တာဝန္အားလံုးနွင့္ပတ္သက္ေသာ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္မ်ားကို ဆိုလိုသည္ဟု ယူဆရမည္
ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
ယခုၿပင္ဆင္ခ်က္ ဥပေဒႀကမ္းမွာ ''ပုဒ္မ ၂၃ အရခ်မွတ္ေသာခံုရံုး၏
ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ သည္ အၿပီးအၿပတ္ အတည္ၿဖစ္ေစရမည္''ဟု ဆိုလိုက္သည့္အတြက္ သမၼတက
ေထာက္ၿပသကဲ့သုိ႕ ခံုရံုး၏ဆံုးၿဖတ္ခ်က္သည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဆိုင္ရာ
ခံုရံုးဥပေဒပုဒ္မ ၁၂၊ ပုဒ္မခဲြ(ဆ)ပါ တရားရံုးတစ္ရံုးက
တင္သြင္းေသာအေၾကာင္းကိစၥ တစ္ရပ္အေပၚ ဆံုးၿဖတ္သည့္ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္တစ္ခုနွင့္သာ
သက္ဆိုင္မည္ၿဖစ္၍ ခံုရံုးကိုေပးအပ္ထားေသာ အၿခားေသာတာဝန္
(၇)ရပ္နွင့္ပတ္သက္ၿပီးခံုရံုး၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္သည္ အၿပီးအၿပတ္ ၿဖစ္ေတာ့မည္
မဟုတ္ပါေၾကာင္း၊ ထိုသုိ႕ဆိုလွ်င္ ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းက ေနာက္ဆံုး
အဆံုးအၿဖတ္ေပးရမည္လဲ ဆိုသည့္ အေမးေပၚလာပါေၾကာင္း၊ ေနာက္ဆံုးအဆံုးအၿဖတ္
ေပးေသာအဖြဲ႕အစည္းသည္ ၿပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ၿဖစ္သည္ဟု ယူဆႀကမည္ ဆိုလွ်င္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးကိုလည္း ထားစရာမလိုေတာ့ဘဲ
အာဏာႀကီး(၃)ရပ္ အၾကားက အၿပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းမႈ ဆိုၿခင္းမွာလည္း
ေပ်ာက္ကြယ္ သြားမည္ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ေနာင္အနာဂတ္တြင္ မိမိတို႕၏
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံခံုရံုးသည္ ၿပည္ေထာင္စုနွင့္ ၿပည္နယ္/
တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားအၾကား၊ ၿပည္နယ္အခ်င္းခ်င္းအၾကား၊ တိုင္းေဒသႀကီး
အခ်င္းခ်င္းအၾကား၊ ၿပည္နယ္နွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားအၾကား
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ အၿငင္းပြားမႈ အမ်ားအၿပားကို
ေၿဖရွင္းေပးလာရဖြယ္ ရိွပါေၾကာင္း၊ ယင္းအခိ်န္တြင္
ေနာက္ဆံုးပိတ္ဆံုးၿဖတ္ခြင့္ အာဏာအၿပည့္အဝ မရိွသည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံ
ဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုး၏ ေပ်ာ့ညံ့ခ်က္ေၾကာင့့္္ ၿပႆနာမ်ားမွာ ပိုမိုရႈပ္ေထြး
လာနိုင္ပါေၾကာင္း။
ထို႕ေၾကာင့့္္ မိမိအေနၿဖင့္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ကသာ သင့္ေလ်ာ္ မွန္ကန္ေၾကာင္းကို ေၿပာၾကားလိုပါေၾကာင္း။
ဥပေဒႀကမ္း၏ ပုဒ္မ ၄ နွင့္ပတ္သက္ၿပီး မူလဥပေဒၿပ႒ာန္းခ်က္ ပုဒ္မ ၂၅ ကို
ပယ္ဖ်က္ထားၿခင္း ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ယင္းကိစၥနွင့္ပတ္သက္၍ ဥပေဒႀကမ္း
ပူးေပါင္း ေကာ္မတီ၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္က ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္သည္ဟု
ယူဆပါေၾကာင္းၿဖင့္ ေဆြးေႏြးသည္။
ယင္းေနာက္ တပ္မေတာ္သားၿပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဒုတိယဗိုလ္မႈးႀကီး
မ်ိဳးျမင့္ဦးက ေဆြးေႏြးရာတြင္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၁ တြင္
နိုင္ငံေတာ္သမၼတ သည္ ခံုရံုးဥကၠ႒အၿဖစ္ တာဝန္ေပးအပ္ရန္ အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦး၏
အမည္ကို ၿပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္သုိ႕တင္သြင္းလ်က္ သေဘာတူညီခ်က္ရယူရမည္ဟု
ၿပ႒ာန္းထား ပါေၾကာင္း။
ယင္းၿပ႒ာန္းခ်က္သည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ ၁၆ အရ
နိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲနွင့္ နိိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အႀကီးအကဲၿဖစ္္ေသာ
နိုင္ငံေတာ္သမၼတအား နိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုးဥကၠ႒
တာဝန္ေပးအပ္ၿခင္းနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လုပ္ပိုင္ ခြင့္ကို အပ္နွင္းထားၿခင္း
ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒအရ ၿပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးမ်ား၊
ၿပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္၊ ၿပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္၊
ၿပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္နွင့္ ၿပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္
တရားသူႀကီးမ်ားကိုခန္႕အပ္ တာဝန္ေပးအပ္ရန္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတအား
လုပ္ပိုင္ခြင့္အပ္နွင္းေၾကာင္းေတြ႕ရိွရပါ ေၾကာင္း၊ ထို႕အတူ
နိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးဥကၠ႒နွင့္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား
ခန္႕အပ္တာဝန္ေ ပးၿခင္းနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍လည္း ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၇
တြင္ ''နိုင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ ၿပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူညီခ်က္ရရိွၿပီးသည့္
ဥကၠ႒နွင့္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအား နိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ
ခံုရံုးဥကၠ႒နွင့္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား အၿဖစ္ ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးရမည္'' ဟုေဖာ္ၿပ၍
နိုင္ငံေတာ္သမၼတအား လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးထားေၾကာင္းကို ေတြ႕ရိွရပါေၾကာင္း။
ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၁ အရနိုင္ငံေတာ္သမၼတ၊ ၿပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္
ဥကၠ႒နွင့္
အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒တို႕ကနိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုးအဖြဲ႕ဝင္
သံုးဦးစီကို ေရြးခ်ယ္ေပးၿခင္းသည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒနွင့္အညီ
ေဆာင္ရြက္ၿခင္းၿဖစ္ၿပီး ယင္းသုိ႕ေရြးခ်ယ္ေပးထားသည့္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအနက္မွ
ဥကၠ႒အၿဖစ္ တာဝန္ေပးအပ္ရန္ ေရြးခ်ယ္ၿခင္းနွင့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ
၃၂၇ အရ နိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးဥကၠ႒နွင့္
အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအားနိုင္ငံေတာ္ သမၼတက ခန္႕အပ္ တာဝန္ ေပးၿခင္းသည္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒ၏ အနွစ္သာရၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ နိုင္ငံေတာ္သမၼတက
ခံုရံုးဥကၠ႒အၿဖစ္ ေရြးခ်ယ္တာဝန္ေပးအပ္ရန္ ယင္း၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို
က်င့္သံုးရာတြင္ ၿပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒တို႕နွင့္
ညိွနိႈင္း ေရြးခ်ယ္ေစမည္ ဆိုပါကဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒက
ေပးအပ္ေသာနိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ကန္႕သတ္ရာ ေရာက္မည္ၿဖစ္ၿပီး
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒ၏ အနွစ္သာရကိုလည္း ဆန္႕က်င္မည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
နိုင္ငံေတာ္သမၼတက ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးသည့္ ၿပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးမ်ား၊ ဒုတိယ
ဝန္ႀကီးမ်ား၊ ၿပည္ေထာင္စုေရွ့ေနခ်ဳပ္၊ ဒုတိယေရွ႕ေနခ်ဳပ္၊
ၿပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္နွင့္ ဒုတိယစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္အားလံုးတို႕သည္
နိုင္ငံေတာ္သမၼတကိုတာဝန္ခံရမည္ၿဖစ္ေၾကာင္း ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒတြင္
ၿပ႒ာန္းထားပါေၾကာင္း၊ သုိ႕ရာတြင္ ၿပည္ေထာင္စု တရားသူႀကီးခ်ဳပ္နွင့္
ၿပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တရားသူႀကီးမ်ား၊ နိုင္ငံေတာ္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးဥကၠ႒နွင့္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊
ၿပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒နွင့္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို
နိုင္ငံေတာ္သမၼတက ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးေသာ္လည္း ယင္းတို႕သည္ လုပ္ငန္းသဘာဝအရ
လြတ္လပ္စြာဆံုးၿဖတ္ ေဆာင္ရြက္ရေသာပုဂၢိဳလ္ မ်ားၿဖစ္သၿဖင့္
နိုင္ငံေတာ္သမၼတအား တာဝန္ခံရမည္ဆိုသည့္ အခ်က္ကို ထည့္သြင္း ၿပ႒ာန္းထားၿခင္း
မရိွပါေၾကာင္း။
နိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးဥပေဒပုဒ္မ ၂ (ဂ)နွင့္ ၂
(စ) တို႔တြင္ ''ခံုရံုး'' ဆိုသည့္ စကားရပ္ႏွင့္ တရားရံုး ဆိုသည့္
စကားရပ္တို႔ကို ခြဲ၍ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုထားရံုမွ်ၿဖင့္ တူညီၿခင္းမရိွ၊
ခံုရံုးသည္ တရားရံုးမဟုတ္သည့္ သေဘာဆိုနိုင္မည္ မဟုတ္ပါေႀကာင္း၊ ''တရားရံုး
'' ဆိုသည့္ စကားရပ္ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္တြင္ ေဖာ္ၿပမထားေသာ
စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားရံုးသည္လည္း တရားရံုးမဟုတ္သည့္ သေဘာဆိုလိုရာေရာက္မည္
ၿဖစ္ပါေႀကာင္း၊ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒ၏ တရားစီရင္ေရးအခန္း၌တရားရံုးမ်ား
ဖြဲ႔စည္းၿခင္း ေခါင္းစဥ္တြင္ ပုဒ္မ ၂၉၃ ကိုေဖာ္ၿပထားပါေႀကာင္း ၊ ယင္းပုဒ္မ
၂၉၃ အရ အထက္ေဖာ္ၿပပါ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ
ခံုရံုးတြင္ ေဖာ္ၿပထားေသာ တရားရံုးမ်ား အပါအဝင္
နိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုးနွင့္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ
တရားရံုးမ်ားသည္ '' တရားရံုး'' မ်ားၿဖစ္ေႀကာင္း ထင္ရွားစြာ
ေတြ႔ၿမင္ရမည္ၿဖစ္ပါေႀကာင္း။
ထို႔အၿပင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးစနစ္က်င့္သံုးသည့္
ကမၻာ့နိုင္ငံ အခ်ိဳ႕ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေလ့လာေတြ႔ရွိမႈမ်ားကို
တင္ၿပလုိပါေႀကာင္း၊ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးမ်ားနွင့္
စပ္လ်ဥ္း၍-
(က) ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုးစနစ္က်င့္သံုးသည့္ နိုင္ငံမ်ား။ ၅၆ နိုင္ငံ
(ခ) ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးစနစ္က်င့္သံုးသည့္ နိုင္ငံမ်ား။ ေၿခာက္နိုင္ငံ
(ဂ) ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာရံုးစနစ္က်င့္သံုးသည့္နိုင္ငံမ်ား။ ေလးနိုင္ငံ
(ဃ) ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ေကာင္စီစနစ္က်င့္သံုးသည့္နိုင္ငံမ်ား၊ ၁ဝနိုင္ငံဟူ၍ ေတြ႕ရိွရပါေႀကာင္း။
ေဖာ္ၿပပါ အခ်က္မ်ားအရ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံ ဥပေဒဆုိင္ရာ
ခံုရံုးသည္ တရားရံုးတစ္ခုၿဖစ္ၿပီး ယင္း၏လုပ္ငန္း တာဝန္မ်ားမွာလည္း
ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၂ပါ ၿပ႒ာန္းခ်က္အတိုင္းၿဖစ္ရာ
တရားရံုးတစ္ခုအေနၿဖင့္ ယင္း၏လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို လြတ္လပ္စြာ
ေဆာင္ရြက္နိုင္သည့္ အေၿခအေနရိွသင့္ပါေႀကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံု
အေၿခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုး ဥပေဒကို ၿပင္ဆင္ၿပီး ခံုရံုးအဖြဲ႕ဝင္တို႔သည္
မိမိတို႔အား ေရြးခ်ယ္သည့္ သက္ဆိုင္ရာ ပုဂၢိဳလ္အသီးသီးထံ
အစီရင္ခံေစမည္ဆိုပါက ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၂၂ပါ
လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို အစီရင္ခံ တင္ၿပရမည္ ၿဖစ္သၿဖင့္ လြတ္လပ္စြာ
တရားစီရင္ေရးအေၿခခံမူနွင့္ နိုင္ငံေတာ္အခ်ဳပ္အၿခာအာဏာသံုးရပ္ကို
တတ္နိုင္သမွ် ပိုင္းၿခားက်င့္သံုးၿခင္းမူတို႔ကို ထိခိုက္မည္ၿဖစ္ပါေႀကာင္း၊
ယင္းသို႕ဆိုပါက ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပါ အေၿခခံမူနွင့္
ဆန္႔က်င္မည္ၿဖစ္ပါေႀကာင္း။
နိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ
ခံုရံုးဥပေဒပုဒ္မ၂၃နွင့္၂၄တို႔ကို ၿပန္လည္ အမွတ္စဥ္ၿခင္းသည္
ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒနွင့္ ေဆာင္ရြက္သည္ဟု သာမန္အားၿဖင့္
ဆိုနိုင္ပါေႀကာင္း၊ သို႔ရာတြင္ယင္းသို႔ ပုဒ္မ၂၄အၿဖစ္ေၿပာင္းလဲ အမွတ္စဥ္သည့္
ၿပ႒ာန္းခ်က္ တြင္ ''ပုဒ္မ ၂၃အရ ခ်မွတ္ေသာ'' ဆိုသည့္ စကားရပ္ကို
ၿဖည့္စြက္ထားၿခင္းေႀကာင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒနွင့္
ညီညြတ္မႈမရိွေႀကာင္းကို ေတြ႔ရိွရ ပါေႀကာင္း။
ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒ ပုဒ္မ၃၂၃ နွင့္ ၃၂၄တို႔၏အထက္ရိွ ေခါင္းစဥ္တြင္
“ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုး ဆံုးၿဖတ္ခ်က္၏
အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ” ဟု ေဖာ္ၿပထား ပါေႀကာင္း၊ ယင္းေဖာ္ၿပခ်က္တြင္
တရားရံုးကတင္ၿပ၍ခ်မွတ္ေသာ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ဟု မပါရိွပါေႀကာင္း၊
ခံုရံုးသည္တရားရံုးက တင္ၿပေသာကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ သာမက
ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၅နွင့္ပုဒ္မ၃၂၆တို႔ပါ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက
တင္သြင္းေသာ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ပါ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ရသည့္ လုပ္ငန္းတာဝန္ကို
ထမ္းေဆာင္ရ ပါေႀကာင္း၊ သို႔ၿဖစ္၍ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒ ပုဒ္မ
၃၂၄ပါအၿပီးအၿပတ္ အတည္ၿဖစ္ေႀကာင္း ၿပ႒ာန္းခ်က္သည္ ခံုရံုးက ခ်မွတ္ေသာ
ဆံုးၿဖတ္ခ်က္အားလံုးနွင့္ သက္ဆိုင္မည္ ၿဖစ္ပါေႀကာင္း။
တရားရံုး တစ္ရံုးက တင္သြင္းေသာ အေႀကာင္းကိစၥႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ခ်မွတ္ေသာ
ခံုရံုး၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္သာ အၿပီးအၿပတ္ အတည္ၿဖစ္ေစရန္ ပုဒ္မ၂၃နွင့္၂၄တို႔ကို
ၿပန္လည္ အမွတ္စဥ္ၿပီး ၿပင္ဆင္ခ်က္ဥပေဒႀကမ္းပါအတိုင္း ၿပ႒ာန္းမည္ဆိုပါက
ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္နွင့္ ဆန္႔က်င္ကဲြလဲြမည္ၿဖစ္ပါေႀကာင္း။
ကေမၻာဒီးယားနိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒအပိုဒ္ (၁၄၂)တြင္
ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ေကာင္စီ၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္သည္
အၿပီးအၿပတ္ၿဖစ္သည္ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ အင္ဒိုနီးရွားသမၼတနိုင္ငံ၏
ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒအပိုဒ္၂၄ (၉)တြင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံံ ဥပေဒဆိုင္ရာ
တရားရံုးသည္ အမႈတစ္ခုကိုမူလနွင့္ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ စစ္ေဆးစီရင္ရန္
အာဏာရိွေစရမည္။ ထို႔ၿပင္ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒနွင့္ ဆန္႔က်င္သည့္
ဥပေဒမ်ားကို သံုးသပ္ၿပီးဆံုးၿဖတ္ရာတြင္လည္း အၿပီးအၿပတ္အာဏာ
ရိွေစရမည္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ရုရွားနိုင္ငံ၏ ၿပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းပံု
အေၿခခံဥပေဒအပိုဒ္ ၇၉တြင္ ရုရွား ၿပည္ေထာင္စု နိုင္ငံ
ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုး၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္သည္
အၿပီးအၿပတ္ၿဖစ္ၿပီး အယူခံနိုင္ၿခင္းမရိွေစရဟူ၍လည္းေကာင္း၊
ေတာင္အာဖရိကနိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒ အပိုဒ္ ၁၆၇(၅)တြင္
ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုးသည္ အၿပီးအၿပတ္ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ ေပးသည္
ဟူ၍ လည္းေကာင္း ပါရွိသည္ကို ေလ့လာ ေတြ႕ရွိရပါေႀကာင္း။
နိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးဆံုးၿဖတ္ခ်က္၏
အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၃တြင္
ၿပည့္စံုစြာ ၿပ႒ာန္းထားရွိသၿဖင့္ ပုဒ္မ၂၅ကို ပယ္ဖ်က္လိုေႀကာင္း
ေတြ႔ရိွရပါေႀကာင္း၊ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၃သည္ တရားရံုး တစ္ရံုးက
အမႈတစ္မႈကို စစ္ေဆးစီရင္ရာတြင္ ဥပေဒ တစ္ရပ္ရပ္ပါ ၿပ႒ာန္းခ်က္သည္
ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒနွင့္ ဆန္႔က်င္မႈ ရွိ/မရွိ ညီညြတ္မႈ ရွိ/မရွိ
အၿငင္းပြားမႈ ေပၚေပါက္သၿဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ
ခံုရံုးသို႔ တင္ၿပၿပီးအဆံုးအၿဖတ္ခံယူသည့္ ကိစၥရပ္တစ္ခုအတြက္သာလွ်င္ ၿပ႒ာန္းထားၿခင္း
ၿဖစ္ပါေႀကာင္း၊ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၂၅ႏွင့္ ပုဒ္မ ၃၂၆ပါ
ပုဂၢိဳလ္မ်ားက တင္သြင္းသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍
နိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုး၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ သည္
မည္သို႔ အက်ိဳးသက္ေရာက္မည္ကို ေဖာ္ၿပထားၿခင္းမရိွေႀကာင္း ေတြ႔ရိွနိုင္
ပါေႀကာင္း။
ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၂၃ပါ ယင္းအၿငင္းပြားမႈနွင့္
စပ္လ်ဥ္း၍ခံုရံုး၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္သည္ အမႈအားလံုးနွင့္ သက္ဆိုင္ေစရမည္ဆိုသည့္
ေဖာ္ၿပခ်က္မွာ နိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ
ခံုရံုးဥပေဒပုဒ္မ၂၅ပါခံုရံုး၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္မ်ားသည္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရဌာန၊
အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသို႔ လည္းေကာင္း၊ သက္ဆိုင္ရာ
ေနရာေဒသအသီးသီးသို႔လည္းေကာင္း အာဏာသက္ေရာက္ေစရမည္ ဆိုသည့္ ၿပ႒ာန္းခ်က္နွင့္
တူညီၿခင္းမရိွပါေႀကာင္း၊ ယင္းပုဒ္မ၂၅သည္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပုဒ္မ
၃၂၃ပါၿပ႒ာန္းခ်က္ကို မထိခိုက္ေစဘဲ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၂၅ႏွင့္
ပုဒ္မ ၃၂၆တို႔ပါ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက တင္သြင္းေသာ ကိစၥရပ္မ်ား အက်ံဳးဝင္ၿခင္း
ရိွ/မရိွ အၿငင္းမပြား နိုင္ေစေရးအတြက္ ကမၻာ့နိုင္ငံမ်ား၏
ခံုရံုးဆိုင္ရာၿပ႒ာန္းခ်က္မ်ားနွင့္အညီ က်ယ္က်ယ္ ၿပန္႔ၿပန္႔
ၿပ႒ာန္းထားၿခင္းၿဖစ္ေႀကာင္း ေတြ႔ရိွနိုင္ပါေႀကာင္း၊
