ဆရာကိုဆိတ္ဖြားေျပာေသာ ဂ်ပန္ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးႏွင့္ rare earth ေခၚ ရွားပါးသတၱဳမ်ားအေၾကာင္း ( ၂ )

( ယခုေအာက္တြင္ ဆက္လက္ေဖၚျပမည့္အေၾကာင္းအရာတို႔မွာ ဆရာကိုဆိတ္ဖြားမွ ကၽြန္ေတာ့္အား ေျပာျပေသာ rare earth ေခၚ ရွားပါးသတၱဳမ်ားအေၾကာင္းျဖစ္ပါသည္ ၊  စာမေလးေစရန္အတြက္ ဆရာကိုဆိတ္ဖြားေျပာသည့္အထဲမွ အခ်ိဳ႕ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အသံုးတစ္ခ်ိဳ႕ကို အရပ္သံုး စကားတစ္ခ်ိဳ႕ျဖင့္ ျပင္ဆင္အစားထိုးခဲ့ျခင္း စာေခ်ာေစရန္ အထားအသိုျပင္ဆင္ထားျခင္းမ်ား မွအပ ဆရာကိုဆိတ္ဖြား၏ မူရင္းအာေဘာ္အတိုင္းသာ ျဖစ္ပါသည္ ။ စာေရးသူ  )

Rare Earth Elements ဆိုသည္မွာ

 

Rare Earth Elements ဆိုတာကေတာ့ Periodic Table မွာ အနီေရာင္နဲ႕ ၀ိုင္းျပထားတဲ့ ျဒပ္စင္ေတြ ကို ေခၚတာပါဘဲ ၊ စုစုေပါင္း ၁၇ မ်ိဳးရွိတယ္ ၊ သဘာ၀မွာေတာ့ ဒီ Elements ေတြကို အျခားျဒပ္စင္ေတြနဲ႕ေပါင္းျပီး ေအာက္ဆိုဒ္ေတြ  အျဖစ္နဲ႕ ေတြ႕ရမ်ားတယ္ စာေတြမွာေတြ႔ရတဲ့ RE , REE ,REM စတာေတြဟာ ဒီရွားပါးသတၱဳေတြကို အတိုေခၚၾကတာပါဘဲ

• RE = rare earth
• REM = rare earth metals
• REE = rare earth elements
• REO = rare earth oxides
• REY = rare earth elements and yttrium
• LREE = light rare earth elements
• HREE = heavy rare earth elements

Rare Earth ၏အစႏွင့္ စိတ္၀င္စားဘြယ္အမည္မ်ား

ဖင္လန္ႏိုင္ငံသား ဓါတုေဗဒ နဲ႕ တြင္းထြက္ေဗဒ ပညာရွင္ Johan Gadolin ဟာ ၁၈၀၀ ခုႏွစ္ေလာက္က သူ႔ႏိုင္ငံ ထဲက Ytterby ဆိုတဲ့ရြာကေလး ( ယေန႕တြင္ အဆိုပါရြာေလးသည္ ဆီြဒင္ႏိုင္ငံ ပိုင္နက္ထဲတြင္ရွိပါသည္ ) မွာ ဒီေန႕အေခၚ gadolinite ေခၚတဲ့ တြင္းထြက္တစ္မ်ိဳးကို စေတြ႕ခဲ့တာကေန ဒီေန႕ Rare Earth ရဲ႕ သမိုင္းက စတယ္လို႕ ေျပာရမယ္ သူ႕အရင္ေတြ႕တဲ့လူအခ်ိဳ႕ရွိေပမယ့္ သူ႕လို သိပၸံနည္းက် မေဖၚထုတ္ႏိုင္ခဲ့ဘူး ။ဒီ Ytterby ဆိုတဲ့ရြာေလးဟာ rare earth သမိုင္းမွာ အေတာ္အေရးပါတယ္  ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ရွားပါးသတၱဳျဒပ္စဥ္ ၁၇ မ်ိဳးထဲက Yttrium ,Gadolinium , Terbium Ytterbium ျဒပ္စဥ္ေတြဟာ ဒီရြာေလးကေနစေတြ႕တာ ျဖစ္ေနလို႕ပါဘဲ ။

Rare Earth ေတြရဲ႕အမည္ေတြဟာလည္း စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတယ္ ဥပမာ အေနနဲ႕ ေျပာရရင္ Yttrium , Ytterbium ဆိုတဲ့ elements  ေတြရဲ႕ အမည္ေတြဟာ ကို သူတို႕ကို စျပီး ေတြ႕ခဲ့တဲ့ Ytterby ဆိုတဲ့ရြာကေလး အမည္ကို အစြဲျပဳျပီးေခၚထားတာ Gadolinium ဆိုရင္လဲ ဒီလိုပါဘဲ သူ႕ကို အရင္က   Ytterby ရြာကေလးကေတြ႔လို႕ Ytterbite လို႕ေခၚခဲ့ျပီးမွ ေနာက္ပိုင္းမွ သိပၸံ ပညာရွင္ၾကီး Johan Gadolin ကိုဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႕ Gadolinium လို႕ ေျပာင္းေခၚခဲ့တာ ၊ Lanthanum ဆိုတဲ့ element ရဲ႕ အမည္ကေတာ့ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္တယ္ သူက ဂရိဘာသာစကား "lanthanein" ကေနလာတာ အဂၤလိပ္လိုေတာ့ Hidden လို႕ အဓိပၸါယ္ရတယ္ ။ Lutetium ဆိုတဲ့ရွားပါး Elements ကေတာ့ သူ႕ကိုစတင္ေတြ႕ရွိရတဲ့ Lutetia ဆိုတဲ့ ျမိဳ႕ကို အစြဲျပဳျပီးေခၚတာ အဲဒီ Lutetia ဆိုတဲ့ျမိဳ႕ဟာ ဒီေန႕ ကမၻာေက်ာ္ပဲရစ္ျမိဳ႕ၾကီးေပါ့ ။က်န္တဲ့ elements ေတြမွာလည္း ဒီလို စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းတဲ့ အမည္ျဖစ္ေပၚလာပံုေလးေတြ ရွိေသးတယ္ ။

 Rare Earth ၏အသံုး၀င္ပံုမ်ား

 Rare Earth ရဲ႕အသံုး၀င္ပံုေတြကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ မ်ားလြန္းလို႔ ေျပာမဆံုးေပါင္ ေတာသံုးေထာင္ ဆိုတာလို ျဖစ္ေနမွာမို႕ အက်ဥ္းေလာက္ ေျပာခ်င္တယ္ ... ၊ ဥပမာအေနနဲကေျပာရရင္ aerospace components လို႕ေခၚတဲ့ အာကသ သိပၸံဆိုင္ရာ ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္ရာမွာ အသံုးျပဳတဲ့ aluminium-scandium alloy လို႕ေခၚတဲ့ သတၱဳစပ္တစ္မ်ိဳးရဘို႕ Scandium ဆိုတဲ့ Rare Earth Elements ဟာ မရွိမျဖစ္လိုတယ္ ၊အလားတူပဲ ေန႕စဥ္အမ်ားျပည္သူသံုးပစၥည္းေတြ ျဖစ္တဲ့  ကြန္ျပဴတာ memory ေတြ ၊ Chip set ေတြ ၊ DVD ေလဆာ ျပားေတြ ၊ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြ ၊ စမတ္ဖုန္းေတြရဲ႕ Touch Screen ေတြ LED TV ေတြ  နာမည္ေက်ာ္ ipad  တို႕လို Tablet ေတြ ကင္မရာ LENS ေတြ က်န္းမာေရးကုထံုးေတြမွာ လိုတဲ့ ေလဆာေရာင္ျခည္ထုတ္လုပ္ေရးေတြ မွာ ဒီ Rare Earth Elements ေတြဟာ တစ္ခုမဟုတ္ တစ္ခု အဓိကလိုအပ္ေနတယ္ ။ Rare Earth Elements ေတြမရွိရင္ ဒါေတြမရွိေတာ့ဘူးေပါ့ ဒါဆိုရင္ ကမၻာသူကမၻာသားေတြရဲ႕ လူမႈေရး က်န္းမာေရး စီးပြားေရးေတြ အားလံုးကို ရိုက္ခတ္လာေတာ့မယ္ ။

ဒါ့အျပင္ Rare Earth Elements စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ လက္နက္ထုတ္လုပ္ေရးေတြမွာလည္း  မရွိမျဖစ္လိုေနတယ္Lanthanum ဟာ night-vision goggles လို႕ေခၚတဲ့ ညၾကည့္မွန္ေျပာင္းေတြ ၊ Neodymium  လို႕ေခၚတဲ့ Rare Earth Elements ဟာ  laser range-finders( ေလဆာေရာင္ျခည္သံုးပစ္မွတ္ရွာေဖြေရးစံနစ္), guidance systems (ဒံုးမ်ားကို ပစ္မွတ္ထိေရာက္ေစရန္ လမ္းညႊန္ထိန္းခ်ဳပ္စံနစ္ ), အျခားစစ္ဘက္သံုး အဆင့္ျမင့္ဆက္သြယ္ေရးပစၥည္းေတြ မွာ သူမပါရင္ မျဖစ္ေတာ့ဘူး ၊ အလားတူပဲ ပစ္မွတ္ကို အထူးတိတိက်က် ထိေရာက္ေအာင္ပစ္ႏိုင္တဲ့ precision-guided weapons ေတြ အေမရိကန္တို႕ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ကိုယ္ေပ်ာက္နည္းပညာ stealth technology ေတြမွာ မျဖစ္မေနလိုအပ္တဲ့ "white noise" production ေတြမွာ Samarium လို႕ေခၚတဲ့ Rare Earth Elements မပါရင္ ျဖစ္ကိုမျဖစ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ကို ဒီ  Rare Earth Elements ေတြဟာ အေရးပါ အရာေရာက္ေနၾကတယ္  ။

( Rare Earth Elements ႏွင့္ ကမၻာၾကီး၏ ျပႆနာမ်ား ေနာက္ဆံုးအေျခအေန ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ Rare Earth Elements မ်ားေတြ႕ရွိႏိုင္မႈ ၊ ဂ်ပန္ ျမန္မာဆက္ဆံေရးတြင္ Rare Earth Elements မ်ား၏ အေရးပါပံု ႏွင့္ ဆရာကိုဆိတ္ဖြား၏ ျခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္မ်ားကို မနက္ျဖန္ တြင္ ဆက္လက္ ေဖၚျပေပးသြားပါမည္ ။)

ေန၀င္း