(ႏိုင္ငံတကာ
ပဋိပကၡ ေျဖရွင္းေရးအဖြဲ႕ ICG က စက္တင္ဘာ ၂၂ မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့
ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ သံုးသပ္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ အဖြဲ႕က ဘာသာ ျပန္ထားတဲ့
ျမန္မာ ဘာသာ တင္ျပခ်က္ကို တိုက္ရိုက္ ကူးယူ တင္ျပထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။)
အရပ္သား
တစ္ဝက္ပါေသာ အစိုးရသစ္သို႕ (semi-civilian government ကိုဆိုလိုပါသည္။
ပိေတာက္ေျမ) အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ေျခာက္လ ၾကာၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္
အဓိက ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္
၂၀၁၁ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ ၎၏ အဖြင့္ မိန္႕ခြန္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္
ႀကီးမားေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္မ်ားကို လွ်င္ျမန္စြာ စတင္
အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရေဟာင္းကို ႏွစ္ရွည္လမ်ား
ေဝဖန္ခဲ့သူမ်ား အားလည္း အျမင္မတူသည္မ်ား ေဘးဖယ္၍ တိုင္းျပည္ ေကာင္းက်ိဳး
အတြက္ အတူလက္တြဲ အလုပ္လုပ္ရန္ အဆိုျပဳၿပီး လက္လွမ္း မီေအာင္
ႀကိဳးစားခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္
ထိုအခြင့္အေရးကို အရယူၿပီး ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေခါင္းေဆာင္သစ္ႏွင့္
ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။ ထို႕ေနာက္ သမၼတသည္ တကယ့္ အေပါင္း လကၡဏာ ေဆာင္ေသာ
ေျပာင္းလဲမႈကို လိုခ်င္ေၾကာင္း သူမက ေျပာပါသည္။ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ
အသင္းႀကီးကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚ ေရာက္ရွိေနၿပီဟု
ယံုၾကည္ၿပီး၊ မၾကာမီ ၂၀၁၄ တြင္ အဖြဲ႕ႀကီး၏ ဥကၠဌ ေနရာကို ျမန္မာႏိုင္ငံအား
ေပးအပ္ေရး အတြက္ ေဆြးေႏြး ၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအခ်က္သည္ ျပည္တြင္းရွိ
ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ဝါဒီမ်ားကို စြမ္းအားမ်ား ျဖစ္ေစၿပီး ၎တို႕
တိုက္တြန္း ထားေသာ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရး ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရးကို
လုပ္ေဆာင္ရန္ အခ်ိန္ သတ္မွတ္ ေပးလိုက္ သကဲ့သို႕ ရွိေနပါသည္။ ယခုလို
အခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ အေနာက္ႏိုင္ငံ မူဝါဒ ခ်မွတ္ သူမ်ားသည္ တိုးတက္ လာေသာ အေျခ
အေန အေပၚ တုန္႕ျပန္ ေျခလွမ္း လွမ္းသင့္ ပါသည္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား
မ်ားအား လႊတ္ခဲ့ပါက အဓိက ေျခလွမ္း မ်ားျဖင့္ တုန္႕ျပန္ရန္ ျပင္ဆင္
ထားသင့္ပါသည္။
ၾသဂုတ္လ
(၁၉)ရက္ေန႕ မိန္႕ခြန္းတြင္ သမၼတသည္ ၎၏ အျမင္ကို ရွင္းရွင္း လင္းလင္း
ေျပာၾကားခဲ့ရာ ၎၏ ရည္မွန္းခ်က္မွာ ႏိုင္ငံကို ေခတ္မီ၍ ဖြ႕ံၿဖိဳး တိုးတက္ေသာ
ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ရန္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ ထိုသို႕ တည္ေဆာက္ရန္
အတြက္ မည္သည့္ ေျခလွမ္းမ်ား လွမ္းရမည္ ဆိုသည္ကို လြန္ခဲ့ေသာ (၆) လက ၎၏
ရိုးသားၿပီး လတ္ဆတ္ေသာ အဖြင့္ မိန္႕ခြန္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
အခ်ိဳ႕ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူမ်ားက အဆိုပါ မိန္႕ခြန္းကို ‘အေျပာ’ သာ
ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုၿပီး လက္မခံခဲ့ေပ။ သို႕ေသာ္ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ
ႏိုင္ငံေရး အရ လည္းေကာင္း၊ စီးပြားေရး အရ လည္းေကာင္း၊ တိုးတက္မႈ မရွိဘဲ
တန္႕ေနျခင္းထက္ စာလွ်င္ မ်ားစြာ အဓိပၸါယ္ ရွိပါသည္။ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀)ခန္႕
အာဏာရွင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ ၿပီးေနာက္၊ ယခု
အစိုးရသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မႈ ပံုစံသစ္ ျဖစ္ၿပီး၊
လံုးဝ ျခားနားေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆက္တင္ အသစ္ ျဖစ္ပါသည္။ ယခင္လ အနည္းငယ္က
လံုးဝ မေတြးဝံ့ခဲ့ေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားႏွင့္ အစျပဳ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို
ခြင့္ျပဳ လာခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
သမၼတႀကီး
ေျပာခဲ့ေသာ စကားမ်ားကို ယခုအခါ လက္ေတြ႕ လုပ္ေဆာင္ ေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
ၿပီးခဲ့ေသာ ရက္သတၱပတ္မ်ား အတြင္း သမၼတ၏ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ အတြက္
အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ရန္ ခိုင္မာေသာ ေျခလွမ္းမ်ား စတင္ခဲ့ရာ၊ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား
ျဖစ္ေသာ စီးပြားေရး အတြက္ အင္အား သစ္မ်ား ေပးရန္၊ အမ်ိဳးသား ႏိုင္ငံေရးကို
ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲရန္ႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရး အေျခ အေနမ်ား တိုးတက္ရန္မ်ား
ပါဝင္ပါသည္။ တိုင္းျပည္တြင္ အေျခခံ က်ေသာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ရန္
ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ပတ္သက္မႈမွာ ရွိေနလိမ့္မည္ ဆိုသည္မွာ ထင္ရွားပါသည္။
ထိုသို႕ေသာ ခက္ခဲေသာ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ား၏ ေအာင္ျမင္မႈသည္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္
ခိုင္မာေသာ ေခါင္းေဆာင္ထက္ ပိုမို လိုအပ္ပါသည္။ ယခင္
မေျပာင္းလဲ ႏိုင္ေသာ အေျခအေနေဟာင္း (Status quo) တြင္ အသာစီး ရေနသူမ်ား၏
ခုခံ ဆန္႕က်င္မႈကိုလည္း ေမွ်ာ္လင့္ ထားရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဆယ္စုႏွစ္ မ်ားစြာ
အထီးက်န္ ျဖစ္ၿပီး အာဏာရွင္ စနစ္ လက္ေအာက္မွ ရုန္းထြက္လာရေသာ ႏိုင္ငံ
တစ္ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ နည္းပညာ အရ၊ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား ဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္မႈ
အားနည္းမႈ မ်ားသည္ ႀကီးမားေသာ အကန္႕အသတ္မ်ား ျဖစ္ေနပါသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ အေနာက္ ႏိုင္ငံမ်ားမွ အႀကံဉာဏ္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံစံု
အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အကူအညီမ်ားကို ေနရာတက် ျဖည့္ဆည္းေပးရန္ အလ်င္ အျမန္
လိုအပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ခြင့္ျပဳၾကရလိမ့္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
အခ်ိဳ႕
ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူမ်ား သတိထားၾကရန္ တိုက္တြန္း ေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး၊ ၎တို႕သည္
မည္မွ် ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီ ဆိုသည္ကို အာရံု မျပဳဘဲ၊ မေျပာင္းလဲဘဲ က်န္ေနသည္
မ်ားကိုသာ လက္ညိႇဳးထိုး လ်က္ ရွိပါသည္။
ေသခ်ာေအာင္ ေျပာရလွ်င္ ေအာင္ျမင္ေသာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္း
စဥ္မ်ားသည္၊ အာမခံျခင္းႏွင့္ သီးျခားစီ ျဖစ္သည္ ဆိုသည္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
အေျခခံက်ေသာ ေျခလွမ္းမ်ား လွမ္းရန္ လိုေနပါေသးသည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ားအား
ခြဲျခားထားျခင္းကို ကုစားရန္၊ ဆယ္စုႏွစ္ မ်ားစြာ ၾကာေနေသာ လက္နက္ကိုင္
ပဋိပကၡမ်ား၏ အေမြဆိုးမ်ား ေက်ာ္လႊားရန္၊ စစ္တပ္၏ ေသြးထြက္သံယို
ႏွိပ္စက္မႈမ်ား အေပၚ လက္ရွိ စြပ္စြဲ ထားမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္၊ ႏိုင္ငံေရး
အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးရန္၊ အေျခခံ အရပ္သား ရပိုင္ခြင့္မ်ား ျပန္လည္
ရရွိရန္ႏွင့္ မီဒီယာ ဆင္ဆာမ်ား ေရွ႕ဆက္၍ ေျဖေလ်ာ့ရန္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။
အေနာက္
ႏိုင္ငံမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အေပါင္း လကၡဏာ ေဆာင္ေသာ တိုးတက္မႈမ်ားကို
တုန္႕ျပန္ရန္ အသင့္ ရွိေၾကာင္း အခ်က္ ျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
အနည္းဆံုးေတာ့ျဖင့္ ၎တို႔သည္ အနည္းငယ္ မျပင္းထန္ေသာ ႏိုင္ငံေရး အရ
ရပ္တည္မႈေတာ့ ရွိသင့္ ပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကး အဖြဲ႕ မ်ားႏွင့္ UNDP
ကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံစံု ေအဂ်င္စီမ်ားကို ၎တို႕ လက္ရွိ လုပ္ပိုင္ခြင့္
အတြင္းမွာပင္ ျဖစ္ႏိုင္သမွ် လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ရန္ အားေပး ၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ထိုနည္း တူစြာပင္ အီးယူ အဖြဲ႕ဝင္ မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ သတိ ႀကီးစြာ
ထားျခင္းထက္ စာလွ်င္ အီးယူ ေကာင္စီ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ ခ်မွတ္ ထားေသာ
ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား အေပၚတြင္ အျမင္က်ယ္က်ယ္ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုရန္ ေထာက္ခံ
ကူညီသင့္လွေပသည္။ ေနျပည္ေတာ္ ကလည္း လမ္းေၾကာင္းသစ္ကို သြားေနသည္ ျဖစ္ရာ၊
အထက္က ဆိုခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေရး ေျခလွမ္း ေလးမ်ားသည္ ယခု လုပ္ေဆာင္ေနေသာ
ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးမ်ား ဟန္ခ်က္ညီရန္ ပံ့ပိုး ေပးသလို ျဖစ္ေပသည္။
အေနာက္
ႏိုင္ငံမွ အမ်ားစုက အဓိက စံအျဖစ္ သတ္မွတ္ ထားမႈမ်ား မၾကာမီ လုပ္ေဆာင္
ႏိုင္ေတာ့မည္ ဆိုေသာ ျပဆိုမႈမ်ား ရွိေနျပီ ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ အားျဖင့္
ေအာက္လႊတ္ေတာ္တြင္ အတိုက္ အခံ၏ တင္ျပခ်က္ ျဖစ္ေသာ သမၼတအား ႏိုင္ငံေရး
အက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ျငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ျပဳေရး တင္ျပရန္ အဆိုကို တပ္မေတာ္သား
အမတ္မ်ားက ေထာက္ခံ ခဲ့ျခင္းမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို႕ အံ့ၾသဖြယ္ မူဝါဒမ်ား
ေျပာင္းလဲမႈမ်ား နည္းတူ ယခင္က အေရးယူ ပိတ္ဆို႕မႈျပဳခဲ့သူ မ်ားကလည္း မူဝါဒ
ေျပာင္းလဲရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ထိုသို႕ ေျပာင္းလဲရန္ မျပဳလုပ္ ႏိုင္ျခင္း သို႕မဟုတ္ ယခင္ ေတာင္းဆိုမႈ
အေဟာင္းမ်ား ေနရာတြင္ အသစ္မ်ားႏွင့္ အစားထိုး ေျပာင္းလဲမႈ
မျပဳႏိုင္ခဲ့လွ်င္၊ မူဝါဒမ်ား၏ စြမ္းအား ေလ်ာ့နည္း သြားေစမည္ ျဖစ္ၿပီး၊
အေနာက္ ႏိုင္ငံတြင္ ရွိေသာ အားနည္းေသာ ၾသဇာ လႊမ္းမိုးမႈကို ပိုမို အားနည္း
သြားေစမည္ ျဖစ္ပါသည္။ တိုင္းသူ ျပည္သားမ်ားကို အက်ိဳးရွိေစမည့္
ျပည္တြင္းရွိ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို
ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း အေနျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ေထာက္ခံ သင့္လွေပသည္။
Crisis
Group အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ ခ်မွတ္ ထားေသာ အေရးယူ
ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားသည္ ပစ္မွတ္ ထားသည္ ျဖစ္ေစ၊ ပစ္မွတ္ မထားသည္ ျဖစ္ေစ၊ ရလဒ္
မရွိေၾကာင္း ယခင္ ကတည္းက ရႈျမင္ခဲ့ၿပီး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ၾကားတြင္ ရန္သူမ်ား
ဝိုင္းေန၍ မိမိ ကိုယ္ကို ကာကြယ္ ရမည္ ဆိုေသာ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးကိုသာ
ျဖစ္ေစၿပီး၊ ဆင္းရဲေသာ လူမ်ားအား ထိခိုက္ပါသည္။ ေျပာင္းလဲမႈ အရွိန္
ေကာင္းလာ ေလေလ၊ အေရးယူ ပိတ္ဆို႕မႈမ်ား ဆက္ထားရန္ သို႕မဟုတ္ ထပ္တိုးရန္
အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ား အားနည္း လာေလေလ ျဖစ္ေပမည္။
စစ္တပ္သည္
သူပုန္ထမႈမ်ားကို ေသြးထြက္ သံယို ႏွိမ္နင္းရန္ မဟာဗ်ဴဟာကို ဆက္လက္
ကိုင္စြဲ ထားေၾကာင္း လံုေလာက္ေသာ အေထာက္ အထားမ်ား ရွိေနၿပီး၊ ျပည္တြင္းတြင္
တာဝန္ယူ လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္မႈ မရွိမျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းရန္
ေတာင္းဆို ေနမႈမ်ား ရွိေနဦးမည္သာ ျဖစ္ေပသည္။ သို႕ေသာ္ မရွင္းလင္းေသာ
အခ်က္မွာ၊ ႏိုင္ငံတကာ ေကာ္မရွင္ တစ္ခုကို ဖြဲ႕စည္း ႏိုင္ခဲ့သည္ ထားဦး၊
ထိုအဖြဲ႕သည္ ထိုစဥ္က က်ဴးလြန္ခဲ့မႈမ်ားကို ထိေရာက္စြာ အေရးယူ ႏိုင္ေသာ
နည္းလမ္း တစ္ခု ေပေလာ၊ သို႔မဟုတ္ ထိုအဖြဲ႕ေၾကာင့္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပဳျပင္
ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေလွ်ာ့ခ် လိုက္ျခင္းကို ျဖစ္ေစ မည္ေလာဟု
ေမးရေတာ့မည္သာ ျဖစ္ေပသည္။
ပိေတာက္ေျမမွ ကူးယူေဖၚျပသည္
