ေဇာ္ေဌး
အခုအပတ္
ဘာလီမွာ သမၼတ အိုဘားမားဟာ အာဆီယံ အဖြဲ႕၀င္ သူ႕ရဲ့ လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဘက္ေတြနဲ႕
ေတြ႕တဲ့အခါ အစီအစဥ္ အသစ္၊ လုပ္ငန္း အသစ္ေတြ ခ်ျပလိမ့္မယ္လို႕
ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ ဝါရွင္တန္က အာရွ-ပစိဖိတ္ ေဒသဟာ ၂၁ ရာစုမွာ အေရးပါတယ္
ဆိုတာ အသိအမွတ္ ျပဳထားၿပီး ဒီေဒသမွာ အေမရိကန္ ဆက္ၿပီး ရိွေနဖို႕
ဆံုးျဖတ္ထားတယ္ ဆိုတာကိုလည္း ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ေျပာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာဘက္ကေတာ့
အစိုးရ အေျပာင္းအလဲ မျဖစ္ေပမယ့္ ေတာ္လွန္ေရး အေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႕
ႀကံဳခဲ့ရတယ္။ ဘာလင္တံတုိင္း ျပဳိလဲမႈ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ရပ္ေတြ၊ ၂၀၀၇
ေရႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးေတြလည္း ပါတယ္။ ၂၀၁၀ မွာေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပ
ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနကို အေရွ႕ အလယ္ပိုင္းက
အံုႂကြမႈေတြနဲ႕ ႏိႈင္းယွဥ္ ေျပာေနလို႕ မရပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံက အာရပ္ကမာၻက
အျဖစ္ေတြကို ေက်ာ္လႊား ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး
လမ္းေၾကာင္းက ကိုယ့္ႏုိင္ငံရဲ့ လုိအပ္ခ်က္ အတုိင္း ခ်ိတ္ဆက္ျဖစ္ေပၚ
ေနတာပါ။ အေမရိကန္နဲ႕ အေနာက္ ႏုိင္ငံေတြက နားလည္ သင့္တာက ကၽြန္ေတာ္တို႕
သမၼတဟာ ခုိ္င္မာတဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးသမား ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက
အာဆီယံ ဥကၠဌ ရထားကို ရယူမယ့္ ကိစၥဟာ အဲဒီ အေျပာင္းအလဲ ေတြကို ပိုၿပီး
ျမန္ဆန္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ သမၼတက ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝန္းက ခ်ျပလိုက္တဲ့
သူ႕ရဲ့ လမ္းျပေျမပံုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ အေနနဲ႕ ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရးဟာ
တစ္ဆင့္ၿပီး တစ္ဆင့္ ေျပာင္းလဲသြားမယ္ ဆိုတာကို လက္ခံဖို႕ လိုပါတယ္။
ေျပာင္းလဲမႈတိုင္းဟာ ပကတိ အရိွတရား၊ တည္ၿငိမ္ဖို႕ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ စနစ္တက်
ရိွမႈေတြ အေျခခံၿပီး လုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ႏုိင္ငံတကာက
ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ လူမႈ အသို္င္းအဝန္းသစ္ကို တည္ေဆာက္ ေနသလို တစ္ဖက္ကလည္း
စနစ္ေဟာင္းႀကီးကို ျပင္ဆင္ဖို႕ လုပ္ေနရတယ္။ ဒါဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွရဲ့
ႏုိင္ငံေရး ျပဇာတ္ တစ္ပုဒ္လည္း ျဖစ္တယ္။
သမၼတ
ဦးသိန္းစိန္ဟာ ေအာက္ေျခ လူတန္းစားေတြ၊ လူလတ္တန္းစားေတြ၊ တို္င္းရင္းသား
လူနည္းစုေတြ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံရဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က
ျပည္တြင္း မီဒီယာေတြကို သမၼတဟာ ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရး အတြက္ အမွန္တကယ္ လိုလားတယ္လို႕ သူယံုၾကည္တဲ့ အေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူဟာ ေခတ္သစ္ကို သြားဖို႕အတြက္ ႏုိင္ငံတကာရဲ့ အခုိင္အမာ အားေပး ေထာက္ခံမႈ ရရိွဖို႕ လိုပါတယ္။ ၀ါရွင္တန္နဲ႕
က်န္တဲ့ သူေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံအျဖစ္ ျမင္ခ်င္တယ္
ဆိုရင္ သူတို႕ရဲ့ ႏွစ္လမ္းသြား မူဝါဒ (ထိေတြ႕မႈႏွင့္ ပိတ္ဆို႕ေရး
နည္းလမ္းႏွစ္သြယ္ တစ္ၿပိဳင္တည္း က်င့္သံုးမႈကို ရည္ညႊန္းပါသည္။ ဘာသာျပန္သူ)
ကို ေျပာင္းလဲဖို႕ လိုေနပါၿပီ။
တိုတိုေျပာရရင္
ျမန္မာႏုိ္င္ငံဟာ ကုန္သြယ္မႈ၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွမႈနဲ႕ စီးပြားေရး
အခြင့္ေရးေတြ ရဖို႕လိုတယ္၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အကူအညီေတြ ရဖို႕လိုတယ္။ ေငြေၾကး
ပိတ္ဆို႕မႈ ေတြကို ဖယ္ရွားၿပီး အမ်ားျပည္သူနဲ႕ ဆုိင္တဲ့ ပညာေရး၊
က်န္းမာေရးကို အဆင့္ျမႇင့္တင္ ႏုိင္ေအာင္ ကူညီဖို႕ လိုတယ္။ စီးပြားေရး
တစ္ခုလံုး ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ လုပ္ႏုိင္ရမယ္။ အဲဒီ တုိက္ပြဲေတြကို ႏုိင္ေအာင္
မတုိက္ႏုိင္ဘူး ဆိုရင္ ျပည္သူေတြနဲ႕ ျပင္ပကမာၻက ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့
ေအာင္ျမင္မႈ ေတြလည္း ရမွာ မဟုတ္ဘူး။
အေနာက္ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႕
ေျပာင္းလဲေနတဲ့ပထ၀ီႏုိင္ငံေရးအေျခအေန၊ အထူးသျဖင့္ တရုတ္ႏုိင္ငံ အင္အား
ႀကီးမားလာမႈ ေၾကာင့္ သူတို႕အေနနဲ႕ ျမန္မာကို လုိအပ္လာၿပီ ဆိုတဲ့ အခ်က္ပဲ။
အခုလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ဝါရွင္တန္နဲ႕ က်န္တဲ့သူေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံကို
ျပင္ပကမာၻနဲ႕ ပိုၿပီး ခ်ိတ္ဆက္ႏုိင္ေအာင္ ကူညီဖို႕ လိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕
သမၼတႀကီးရဲ့ ျမစ္ဆံု ေရကာတာ စီမံကိန္းကို ဖ်က္သိမ္းတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ
သူဘယ္လို ရပ္တည္မယ္ ဆိုတာကို ကမာၻကုိ အခ်က္ျပ လိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဝါရွင္တန္ အေနနဲ႕ ဒီအခြင့္အေရးကို လက္လြတ္ ခံလိုက္မယ္ ဆိုရင္
အင္ဒိုခ်ိဳင္းနား ကၽြန္းဆြယ္မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရး ပံုစံသစ္နဲ႕
လိုက္မမီွေတာ့ဘူး ျဖစ္သြား ပါလိမ့္မယ္။
သမၼတ
ဦးသိန္းစိန္ မတ္လမွာ စၿပီး တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေတာ့ အရင္နဲ႕မတူ တမူ
ထူးျခားတဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ကို ေၾကညာခဲ့တယ္။ အဲဒီထဲမွာ
သန္႕ရွင္းေသာ အစိုးရ၊ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္၊ ဆင္းရဲမႈ
ေလွ်ာ့ခ်ေရး၊ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈနဲ႕ စက္မႈ
ထြန္းကားေရးေတြ ပါတယ္။ သမၼတရဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ဖို႕ စိတ္ပိုင္း
ျဖတ္မႈနဲ႕ တြန္းအားေပး လုပ္ေဆာင္မႈတို႕ အေပၚ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပက လူေတြက
အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ၾကတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဂၽြန္မက္ကိန္း
ခရီးစဥ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႕ အႏုျမဴ စြမ္းအင္ကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
အသံုးခ်ႏုိင္တဲ့ သုေတသနနဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး နယ္ပယ္ေတြ ရိွေနေပမယ့္လည္း
အႏုျမဴစြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္ေရးကို စြန္႕လႊတ္လိုက္ၿပီ ျဖစ္တယ္လို႕
ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာၾကားခဲ့တယ္။ ဒါဟာ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ဖူကူရွီးမား စက္ရံု
ျဖစ္ရပ္ကို ၾကည့္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
သမၼတ
ဦးသိန္းစိန္ဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ ရွစ္လအတြင္းမွာ အင္မတန္ ထူးျခားတဲ့
တိုးတက္မႈေတြကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္။ သူဟာ စိန္ေခၚမႈေတြ အမ်ားႀကီး
ရိွေနတဲ့ၾကားက ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို အေကာင္အထည္
ေဖာ္ႏုိင္ဖို႕ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ အေမရိကန္ အေနနဲ႕ သမၼတႀကီးဟာ ေရွ႕တစ္လွမ္း
တိုးလိုက္တုိင္း ေနာက္ျပန္ဆုတ္ သြားေအာင္ ႀကိဳးစားမႈေတြနဲ႕ ရင္ဆုိင္ေနရတယ္
ဆိုတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနကို နားလည္ဖို႕ လိုတယ္။ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြ အေနနဲ႕
ဘာတစ္ခုမွ မလိုက္ေလ်ာဘဲ ထပ္ၿပီး ဖိအားေပးေနတာ မ်ိဳးေတြ၊ သမၼတႀကီးကို
ေခ်ာင္ပိတ္မိေအာင္ လုပ္တာမ်ိဳးေတြ မလုပ္ဘဲ သူကို အားေပး ၾကဖို႕ လိုပါတယ္။
ေလ့လာသူအမ်ားစုက
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ေခတ္သစ္တစ္ခုကို အစပ်ိဳးေနၿပီလို႕ ယံုၾကည္ၾကတယ္။ လူေတြက
သူတို႕ လိုခ်င္ တာေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာႏုိင္ၿပီ၊ အစိုးရကို
ေမးခြန္းေတြထုတ္ႏုိင္ၿပီ၊ အမတ္ေတြကို ေတာင္းဆိုမႈေတြ လုပ္ႏုိင္လာၿပီ လို႕
တေျဖးေျဖးခ်င္း ခံစား လာေနရၿပီ။ ဒါဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲေၾကာင့္ ျဖစ္လာရတဲ့
ထင္သာျမင္သာ ရိွတဲ့ တိုးတက္မႈ တစ္ခုပဲ။
အခုလို
အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ အေမရိကန္က ျမန္မာႏုိင္ငံကို အထီးက်န္ထားဖို႕ လုပ္မယ္ဆိုရင္
အင္မတန္ အႏၲရာယ္ ႀကီးပါတယ္။ ျမန္မာဟာ ျပင္ပကမာၻ အတြက္ တံခါးေတြ
ဖြင့္ေပးခဲ့ပါၿပီ။ ဝါရွင္တန္ဘက္က ဝင္လာဖို႕ လိုပါၿပီ။ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႕
ကြန္ဂရက္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္းက ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္
ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အခိုင္အမာ ေထာက္ခံ အားေပးဖို႕ လိုပါတယ္။ ဘာလီမွ
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ အာဆီယံ ဥကၠဌ ရာထူးေနရာကို ေထာက္ခံျခင္းျဖင့္ သံခင္း
တမန္ခင္း ဆက္ဆံမႈ ျပန္တံတားခင္း ႏုိင္ဖို႕ လိုပါတယ္။ အိုဘားမားဆီက အဲဒီလို
အခ်က္ျပမႈဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တည္ၿငိမ္မႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈနဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳး
တိုးတက္မႈေတြ အတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္သလုိ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေတြကိုလည္း
အားေကာင္း ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္မႈ၊ ျပည္သူေတြက အစိုးရအေပၚ ယံုၾကည္မႈနဲ႕
ျမန္မာဥကၠဌ ရာထူးယူတဲ့ အတြက္ ႏုိင္ငံေရးအရ အက်ိဳးသက္ေရာက္ ႏုိင္မႈေတြ အေပၚ
သံသယရိွေၾကာင္း ေျပာၾကတယ္။ ဒီရာထူး လက္ခံလိုက္တဲ့ အတြက္ ပိတ္ဆို႕မႈေတြ
ရုပ္သိမ္းဖို႕ လုပ္ေပးရာ ေရာက္သြား မလားလို႕ စိုးရိမ္ၾကတယ္။
ပထမဆံုးအခ်က္က
ဒီဥကၠဌ ရာထူးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ႏုိင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာမွာ သူရိွသင့္တဲ့
ေနရာကို ေရာက္ေအာင္ လုပ္ေပးလိုက္တာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဂုဏ္သိကၡာ တက္တာက
သမၼတ မဟုတ္ဘူး၊ ျမန္မာျပည္သူေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုတိယအခ်က္က
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပင္ပကမာၻနဲ႕ အဆက္ ျပတ္ေနခဲ့တယ္။
ေဒသတြင္းနဲ႕ ႏုိင္ငံတကာက ႏုိ္င္ငံ အေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ ျမန္မာကို သံသယနဲ႕
ဒါမွမဟုတ္ ဖိအားေပးၿပီး ဆက္ဆံခဲ့ၾကတယ္။ ျမန္မာဟာ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ေဒသတြင္း
အေရးပါခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး အခု အဲဒီေနရာမွန္ကို ျပန္ရဖို႕ လိုပါျပီ။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့
ႏုိင္ငံေရး ျဖစ္ေပၚမႈေတြဟာ ကိုယ့္ဘာသာကုိယ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ ကိစၥ
ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ တစ္ခ်ိဳ႕ဟာ
ေဒသတြင္း တစ္ခ်ိဳ႕ ႏုိင္ငံမ်ားမွာ မရေသးတဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္က အတည္ ျပဳခဲ့တဲ့ အေျခခံ ဥပေဒရဲ့ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈေတြကို
စၿပီး ခံစားေနရၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
တရုတ္ႏုိင္ငံဟာ
ေဘဂ်င္း အိုလံပစ္ ပြဲေတာ္နဲ႕ ကမာၻ႕ စင္ျမင့္ေပၚကို လွမ္းတက္ခဲ့တယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ အာဆီယံ ဥကၠဌ ရာထူးကို ရယူျခင္းဟာလည္း ေရွ႕ကို
တစ္လွမ္းတိုးဖို႕ အခြင့္အလမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာလီထိပ္သီး အစည္းအေ၀းမွာ ဒီအခြင့္ အလမ္းကို အားေပးရမယ္၊ ပိတ္ဆို႕ မထားရ ဘူး။ ေရႊ႕ဆိုင္း မထားသင့္ဘူး။
သမၼတ
ဦးသိန္းစိန္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႕ လူမႈေရးေတြ
ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ျပင္ပ ဖိအားေပးမႈေတြ မပါဘဲ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႕
စိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားၿပီး ျဖစ္တယ္။ အာဆီယံ အဖြဲ႕ကိုလည္း ဒီလိုပဲ
ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေအာင္
လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္း ရိွတယ္ ဆိုတာကို သက္ေသ ျပခဲ့ပါၿပီ၊ ႏုိင္ငံတကာ
အသိုင္းအဝန္းနဲ႕ ျမန္မာျပည္သူ ေတြဟာ က႑သစ္ တစ္ခု ဖြင့္လွစ္ဖို႕ အခ်ိန္ကို
ေရာက္လာပါၿပီ။
( (ဦး)ေဇာ္ေဌးဟာ သမၼတရဲ့ ရံုးက ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ျဖစ္ပါတယ္။ )
( ပိေတာက္ေျမမွ ဘာသာျပန္ဆိုခ်က္အား ကူးယူေဖၚျပပါသည္ )
