အခုအခ်ိန္မွာ
ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းကို ရပ္ဆိိုင္းထား လိုက္တာနဲ႕
ပတ္သက္ၿပီး တရုတ္္ႏုိင္ငံဘက္ ဘယ္လို တုန္႕ျပန္ လာႏုိင္သလဲ ဆိုတာ
အမ်ိဳးမ်ိဳး မွန္းဆေန ၾကပါတယ္။ ျမစ္ဆံုကိစၥကိုု ဘယ္လို တုန္႕ျပန္မလဲ
ဆိုတာဟာ ေနာက္ထပ္ ျမန္မာႏုိ္င္ငံထဲမွာ တရုတ္အတြက္ ဘာအက်ိဳး စီးပြားေတြ
ရိွေနေသးသလဲ၊ အဲဒါေတြက သူ႕ႏုိင္ငံအတြက္ ဘယ္ေလာက္ အေရးႀကီးသလဲ ဆိုတဲ့ အခ်က္
ေပၚမွာလည္း မူတည္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚမွာ ရိွေနတဲ့ တရုတ္ရဲ့
ရည္မွန္းခ်က္ေတြ၊ အက်ိဳးစီးပြား ေတြက ဘာေတြ ျဖစ္ႏုိင္သလဲ။
စြမ္းအင္ ( ေရနံနဲ႕ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လုိင္း၊ ေရအားလွ်ပ္စစ္)
၂၀၁၀
ဇြန္လက စၿပီး တ႐ုတ္ဘက္က ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ေရနံပိုက္လုိင္းနဲ႕ ဓာတ္ေငြ႕
ပိုက္လိုင္းကို စတည္ေဆာက္ ေနျပီ။ ဒီ ပိုက္လိုင္း ၿပီးသြားရင္ မလကၠာ
ေရလက္ၾကားကုို မီွခိုေနရတ့ဲ တ႐ုတ္အတြက္ အေတာ္ စိတ္သက္သာရာ ရမယ္။ အခု
တရုတ္အတြက္ ေရနံ ၈၀% ကို အေရွ႕အလယ္ပုိင္းနဲ႕ အာဖရိကေနယူေနရၿပီး
အဲဒါအားလံုးဟာ မလကၠာ ေရလက္ၾကားကို ျဖတ္ျပီး သယ္ေနရတာ ျဖစ္တယ္။ မလကၠာ
ေရလက္ၾကားက အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ပင္လယ္ ဒါးျမတိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ပိတ္သြား ႏုိင္သလို
အေမရိကန္နဲ႕ ပဋိပကၡ ျပင္းထန္ခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ဘက္ ကလည္းအခ်ိန္မေရြး
ပိတ္လိုု႕ရတယ္။ ေနာက္ဆံုး ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္ ဋိပကၡေၾကာင့္ အာဆီယံ
ႏုိင္ငံေတြနဲ႕ ပဋိပကၡ ျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာင္ အာဆီယံ ႏုိင္ငံေတြက ပိတ္ထားလို႕
ရတဲ့ေနရာ မ်ိုး ျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျဖတ္သြားတဲ့
ေရနံပိုက္လိုင္းဟာ မလကၠာ ေရလက္ၾကားကို လံုးလံုး မီွခိုေနရတဲ့ အေျခအေနကို
သက္သာေစမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ တရုတ္အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္းပဲ။
ေနာက္တစ္ခါ ရခုိင္ကမ္းလြန္က ရတဲ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ဟာ တရုတ္ အေနာက္ေတာင္ဘက္ ျပည္နယ္ေတြ
အတြက္အေရးႀကီးတယ္။ အဲဒီ ဓာတ္ေငြ႕ေတြကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာပို႕ၿပီဆုိရင္
တရုတ္ဟာ ထုိင္းကို ေက်ာ္တက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ အႀကီးဆံုး ဓာတ္ေငြ႕
ေဖာက္သယ္ ႏုိင္ငံျဖစ္လာမယ္။
ေရအားလွ်ပ္စစ္ကေတာ့
ေနာက္ထပ္ တရုတ္အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ အက်ိဳးစီးပြား ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက
ေရအရင္းအျမစ္ရဲ့ ၃% နီးပါးကိုပဲ ေရအားလွ်ပ္စစ္ အတြက္ထုတ္ၿပီး သံုးရေသးတယ္။
တရုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအင္ လိုအပ္ခ်က္ အမ်ားစုက ေက်ာက္မီးေသြးက
ရေနတာ ျဖစ္ၿပီး အဲဒီ ေက်ာက္မီးေသြးသိုက္ ေတြက ကုန္ခမ္းေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္။
ဒီေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေရအားလွ်ပ္စစ္ ကိုသာ ယူႏုိင္ရင္ မကုန္ခမ္းႏုိင္တဲ့
စြမ္းအင္ အရင္းအျမစ္ကို ရမွာ ျဖစ္တဲ့အျပင္ ေက်ာက္မီးေသြး စက္ရံုေတြေၾကာင့္
ျဖစ္တဲ့ ေလထုနဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ ညစ္ညမ္းမႈေတြ ကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္မွာ
ျဖစ္တယ္။
အေနာက္ဘက္ထြက္ေပါက္
ေမာ္စီတံုး
လက္ထက္ထဲက တရုတ္ မဟာဗ်ဴဟာ သမားေတြက တရုတ္ဟာ ပင္လယ္ တစ္ခုထဲကို အားကိုး
ေနရတဲ့ ဘဝကေန ပင္လယ္ႏွစ္ခု ပိုင္တဲ့ ဘဝေရာက္ေအာင္ လုပ္ရမယ္လို႕
စဥ္းစားခဲ့ၾက တယ္လို႕ ဆိုတယ္။ ပင္လယ္တစ္ခု ဆိုတာက ပစိဖိတ္ သမုဒၵရာဘက္ကိုပဲ
မ်က္ႏွာမူေနရတဲ့ဘ၀ကေန ပင္လယ္ႏွစ္ခုအျဖစ္ အိႏိၵယ သမုဒၵရာ ဘက္ကိုပါ မ်က္ႏွာ
မူႏုိင္ရမယ္။ ဒါမွာ အေမရိကန္နဲ႕ ဂ်ပန္ ေရတပ္ရဲ့ ပိတ္ဆို႕ျခင္း ကေန
ထြက္ေပါက္ ရမယ္လို႕ ဆိုတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း အရင္တံုးက ဗမာျပည္
ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီကို ေငြ၊ ပစၥည္း၊ လူပံုၿပီး ေထာက္ခံခဲ့တာ ျဖစ္ျပီး ဗကပေတြ
အလုပ္ မျဖစ္ႏုိင္မွန္း သိေတာ့မွ နဝတဘက္ ကိုလံုးလံုး မ်က္ႏွာမူၿပီး
ပူးေပါင္း ကူညီလာတာ ျဖစ္တယ္ သံုးသပ္မယ္ ဆိုရင္ သုံးသပ္လို႕ ရတယ္။ ၁၉၈၈
ေနာက္ပိုင္း အေနာက္ ႏုိင္ငံေတြက ျမန္မာကို ပိတ္ဆို႕ထာားတဲ့ အတြက္လည္း
တရုတ္တို႕ မဟာဗ်ဴဟာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရတာ ပိုၿပီး လြယ္သြားတာလည္း
ျဖစ္ႏုိင္တယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္က
တ႐ုတ္ ႏုိ္င္ငံထဲက ယူနန္၊ စီခၽြမ္ စတဲ့ အေနာက္ေတာင္ပိုင္းက ျပည္နယ္ေတြဟာ
ကမ္း႐ိုးတန္းနဲ႕ အလယ္ပိုိင္း ေဒသ ျပည္နယ္ေတြထက္ အမ်ားႀကီး ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ
ေနာက္က်ေနတယ္။ အဲဒီ ျပည္နယ္ေတြ တိုးတက္ဖို႕ အတြက္ ျမန္မာ၊ ဗီယက္နမ္၊ လာအို၊
ကေမာၻဒီးယား ေစ်းကြက္ေတြက အေရးႀကီးတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက အိႏိၵယ
သမုဒၵရာ ထြက္ေပါက္ ရိွတဲ့အျပင္ အိႏိၵယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ စတဲ့ ေတာင္အာရွ
ေစ်းကြက္နဲ႕လည္း ခ်ိတ္လို႕ရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျမန္မာဟာ တ႐ုတ္အတြက္
အေရးႀကီးတဲ့ အေနာက္ဘက္ ထြက္ေပါက္ ျဖစ္ေနပါတယ္။
အေမရိကန္လႊမ္းမိုးမႈ
တရုတ္ေတြက
အေမရိကန္ဟာ စစ္ေအးတိုက္ပြဲ တံုးက ဆိုဗီယက္ကို လုပ္ခဲ့သလိုုပဲ ပစိဖိတ္
ေတာင္ပို္င္းေဒသနဲ႕ အိႏိၵယ သမုဒၵရာမွာ လံုျခံဳေရး ဆုိင္ရာ ပူးေပါင္း
ေဆာင္ရြက္မႈေတြ၊ မဟာမိတ္ အဖြဲ႕ေတြ၊ စစ္စခန္း ခ်ထားခြင့္ေတြ လုပ္ျပီး တရုတ္
ႏုိင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႕၊ ဝိုင္းပတ္ဖို႕ ႀကိဳးစား ေနတယ္လို႔ ယူဆေနတယ္။
စက္တင္ဘာ ၁၁ ေနာက္ပိုင္းမွာ အၾကမ္းဖက္ဝါဒ တုိက္ဖ်က္ေရး ေခါင္းစဥ္၊ မလကၠာ
ေရလက္ၾကား လံုျခံဳေရး ေခါင္းစဥ္ေတြ ေအာက္က စစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈေတြ၊
လံုျခံဳေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္တာအေပၚ တရုတ္က အျမဲသံသယရိွတယ္။
အိုဘားမားအစိုးရလက္ထက္မွာ ျမန္မာကို ပိတ္ဆို႕ေရး တစ္ခုတည္း မဟုတ္ပဲ
ပိတ္လည္းပိတ္၊ စကားလည္းေျပာမူ၀ါဒကိုေျပာင္းက်င့္သံုးတာဟာလည္း ဒီမဟာဗ်ဴဟာ
ေၾကာင့္လို႕ တရုတ္ဘက္က ယူဆထားတယ္။ ျမန္မာနဲ႕ အေမရိကန္သာ အဆင္ေျပသြားရင္
တရုတ္ရဲ့ ပိုက္လိုင္းေတြ လံုျခံဳေရး အတြက္ စိုးရိမ္ရတဲ့ အျပင္
ပိတ္ဆို႕မႈေအာက္မွာ အလုပ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီေတြလည္း အခက္ေတြ႕မွာ
ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ အနာဂတ္မွာ တရုတ္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႕ ပက္သက္ရင္
က႑အားလံုးမွာ အေမရိကန္နဲ႕ ျပိဳင္ဖို႕ လိုလာေတာ့မွာ ျဖစ္သလို
အိႏိၵယႏုိင္ငံနဲ႕လည္း ယွဥ္ျပိဳင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၀
ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ အိုင္စီဂ်ီက ထုတ္တဲ့ စာတမ္း တစ္ေစာင္မွာ ျမန္မာဟာ
အေမရိကန္၊ အိႏိၵယတို႕နဲ႕ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းေအာင္ လုပ္ျခင္းျဖင့္
ျမန္မာႏုိ္င္ငံ အတြင္းမွာ တရုတ္ရဲ့ ၾသဇာ လႊမ္းမိုးလာမႈကို
တန္ျပန္ႏုိင္ေအာင္ ၾကိဳးစား ေနတယ္လို႕ သံုးသပ္ထားတယ္။
တ႐ုတ္ကလည္း
ဒီလုိ ျမင္တဲ့အတြက္ ျမန္မာနဲ႕ ဆက္ဆံေရးကို ပိုုၿပီးခုိင္္မာေအာင္
လုပ္ဖို႕ၾကိဳးစားေနတာျဖစ္တယ္။ ၂၀၀၉ မတ္လနဲ႕ ၂၀၁၀ ဇူလိုင္လၾကားမွာ
တရုတ္ေပၚလစ္ဗ်ဴရို အဖြဲ႕၀င္ကိုးဦးအနက္သံုးဦးက ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာခဲ့တယ္။
အစိုးရ သစ္တာ၀န္ယူျပီးေနာက္ ေပၚလစ္ဗ်ဴရို
အဖြဲ႕၀င္ႏွစ္ဦးနဲ႕ ဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္ ဒုတိယဥကၠဌတစ္ေယာက္တို႕ လာခဲ့တယ္။
ဒါဟာ တရုတ္ႏုိင္ငံအေနနဲ႕ ျမန္မာ-တရုတ္ဆက္ဆံေရးကို အေလးထားမႈ၊ သူတို႕ရဲ့
မဟာဗ်ဴဟာအက်ိဳးစီးပြားအရ အေရးပါ မႈကို သက္ေသျပေနတာလည္းျဖစ္တယ္။
သံုးသပ္ခ်က္
ဒီေတာ့
မဟာဗ်ဴဟာအရ ေျပာရရင္ ျမစ္ဆံု ကိစၥဟာ ယူနန္ျပည္နယ္ လွ်ပ္စစ္ လိုအပ္ခ်က္
အတြက္ အေရးႀကီးတာ မွန္ေပမယ့္ ဒီထက္ အေရးႀကီးတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ိဳးစီးပြားေတြ
ရိွေနေသးတဲ့ အတြက္ တ႐ုတ္ အေနနဲ႕ လူသိရွင္ၾကား ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ တုန္႕ျပန္
လိမ့္မယ္လို႕ မထင္ဘူး။ ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္ ဆက္ဆံေရးကို အေၾကာင္းျပၿပီး
သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕ ေျဖရွင္း သြားလိမ့္မယ္ လို႕ ထင္ရတယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္က
တ႐ုတ္အစိုးရ ဘက္က လူသိရွင္ၾကား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ လုပ္လာမယ္ ဆိုရင္
အခုျဖစ္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ ဆန္႕က်င္ေရး ခံစားခ်က္ေတြက ပိုက်ယ္ျပန္႕ သြားၿပီး
လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တရုတ္နဲ႕ ဖက္စပ္ စီမံကိန္း မွန္သမွ် ေမးခြန္းထုတ္ ခံရ
ကန္႕ကြက္ခံရတဲ့ အျဖစ္ကို ေရာက္သြား ႏုိင္တယ္ ဆိုတာ တ႐ုတ္တို႕ ထည့္တြက္မွာပဲ
ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါကေတာ့
ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ အေျခအေနပါ။ သို႕ေသာ္ အခု ေျပာေနတာက ေျပာင္က်က်
ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ အေျခအေနကို ေျပာတာသာ ျဖစ္တယ္။ လက္သီးပုန္း ထိုးတဲ့ ကိစၥေတြ
အတြက္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ထားဖို႕ လိုပါတယ္။ ဥပမာ။ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေခ်းေငြ ကိစၥ၊
နယ္စပ္ေဒသက တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႕ေတြ ကိစၥ၊ အခု အတိုက္အခံေတြ ေတာင္းဆိုေနတဲ့
စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ကိစၥ၊ စစ္တပ္ အတြက္ လက္နက္ပစၥည္း ၀ယ္ယူမႈေတြမွာ
သြယ္ဝိုက္တဲ့ နည္းနဲ႕ ညစ္ကြက္ေတြ လုပ္လာႏုိင္ တာလည္း ရိွေသးတယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္
ျပည္တြင္းမွာ အခု အစေကာင္းေနတဲ့ အမ်ိဳးသား စည္းလံုး ညီညြတ္ေရးကိုသာ
ခိုင္ခုိင္မာမာ တည္ေဆာက္ႏုိင္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဘာကိုမွ ေၾကာက္ဖို႕
မလိုဘူးလို႕ ထင္ပါတယ္။
ပိေတာက္ေျမ
