မ်ိဳးၫႊန္႔
(၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၂၁)ရက္ေန႔ထုတ္၊ ျပည္သူ႔ေခတ္ ဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆာင္းပါး ျဖစ္ပါတယ္။ မွတ္မိသေလာက္
ေျပာရရင္ ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္း ျပည္တြင္း ေသာင္းက်န္းမႈ ျပႆနာကို ပုဂၢလိက
မီဒီယာေပၚမွာ အပြင့္လင္းဆံုး ေဆြးေႏြး ေဖာ္ျပတဲ့ ေဆာင္းပါး၊ အရင္က
သံုးခြင့္မရိွတဲ့ စကားလံုးမ်ိဳးေတြ ေရးခြင့္ရတဲ့ ေဆာင္းပါး ျဖစ္ပါတယ္။)
(၁)
ရန္ကုန္သုိ႔
ေရာက္ရွိေနသည္မွာ ႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း 'ေပၚတာ' ဆိုသည့္
စကားလံုးကုိ ၾကားလုိက္ရလွ်င္ ရင္ခုန္ၿမဲ ျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္ကတည္းက စြဲၿမဲစြာ
ေၾကာက္ရြံ႕ခဲ့ရေသာ ေဝါဟာရမုိ႔လား မသိ၊ လက္ဖက္ရည္ဝိုင္းတြင္ ေရာက္တတ္ရာရာ
ေျပာရင္း ၾကားရလွ်င္ပင္ ၾကက္သီးထမိသည္။
ငယ္စဥ္တုန္းက
'ေပၚတာ' ဟု ဘာေၾကာင့္ ေခၚသလဲ မသိခဲ့။ ကၽြန္ေတာ့္ ဇာတိေျမမွာ စစ္နဲ႔
မေဝးေသာ မြန္ျပည္နယ္မွ ေတာၿမိဳ႕ေလး တစ္ၿမိဳ႕ဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔
ကေလးတင္မက လူႀကီးမ်ားကပါ အထူး ေၾကာက္ရြံ႕ၾကသည္။ ေျပာမရ ဆိုမရ ဆိုးေပလွေသာ
ရြာသား တခ်ိဳ႕အား ေပၚတာထဲ ထည့္မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္လွ်င္ ၿငိမ္က်သြားသည္ အထိ
ေၾကာက္ၾကသည္။
ေပၚတာ
ဆိုသည္မွာ Porter ဆိုသည့္ အဂၤလိပ္စကားကို တုိက္႐ိုက္ ေမြးစားထားျခင္း
ျဖစ္သည္။ Porter ကုိ ျမန္မာလုိ ျပန္ဆိုလွ်င္ ကုန္ထမ္းၿပီး လုိက္ပို႔ရေသာ
အလုပ္သမားဟု အဓိပၸာယ္ ထြက္မည္ ထင္သည္။ သုိ႔ေသာ္ က်ိဳက္ထီး႐ိုးမွ အထုပ္ထမ္း
သမားမ်ားကို ေပၚတာဟု ေခၚဆို ႏိုင္ေသာ္လည္း မတြင္။ စစ္သံုးေဝါဟာရ အျဖစ္သာ
တြင္က်ယ္ခဲ့သည္။
ဒုတိယ
ကမာၻစစ္တုန္း ကေတာ့ ေပၚတာဟု မေခၚ။ ျမန္မာစကား စစ္စစ္ ေခၽြးတပ္ဆြဲျခင္းဟုသာ
တြင္က်ယ္စြာ သံုးႏႈန္းခဲ့ သည္။ ကၽြန္ေတာ္ ပထမဦးဆံုး ၾကားဖူးသည့္
စကားလံုးမွာလည္း ေပၚတာမဟုတ္၊ ေခၽြးတပ္ဆြဲျခင္းသာ ျဖစ္သည္။
သံျဖဴ
ဇရပ္ (ဘုရားသံုးဆူ) ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္း ေဖာက္သည့္ အခါ ကၽြန္ေတာ့္ အဘြား၏
အစ္ကိုမွာ ေခၽြးတပ္သား ျဖစ္ခဲ့သျဖင့္ ၾကားရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိအခါက
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ၿမိဳ႕တြင္ မဲႏိႈက္ၾကရသည္။ မဲေပါက္သည့္ အိမ္၊ လွည္းတစ္စီး၊
ႏြားတစ္ရွဥ္း၊ လူတစ္ေယာက္က်။ ကံဆိုးေသာ ကၽြန္ေတာ့္ အဘိုး အဘြား မိသားစုမွာ
မဲေပါက္သည္။ ကၽြန္ေတာ့္ အဘုိးႀကီးမွာ သားအႀကီးဆံုး ဆိုေတာ့ သြားရသည္။
က်န္ရစ္သူမ်ားမွာ မ်က္ရည္နဲ႔ မ်က္ခြက္။ အေသဟုသာ တြက္ၿပီး လႊတ္လိုက္ရသည္။
ေခၽြးတပ္ထဲတြင္
ဘယ္ႏွႏွစ္ ၾကာသြားသလဲေတာ့ မမွတ္မိ။ အဘိုး ျပန္ေရာက္ လာေတာ့ လူ႐ုပ္ပင္
မေပၚေတာ့ဟု သိရသည္။ အဘိုးတုိ႔ သူငယ္ခ်င္း ၃ ေယာက္၊ လွည္းနဲ႔ ႏြားကို
ထားၿပီး ထြက္ေျပး လာၾကသည္။ ယေန႔ေခတ္ တစ္ရက္သာ ၾကာေသာ ခရီးကုိ
တစ္လေလာက္ၾကာမွ ေရာက္သည္။ အဘိုး မေသခင္ အခ်ိန္ထိ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္
ထမင္းေကၽြး၊ လမ္းျပ ေပးခဲ့ေသာ သူမ်ားအား ဘုရားရွိခိုးၿပီးတိုင္း
ေမတၱာပို႔သည္တုိ႔ ၾကားခဲ့ရဖူးသည္။
ျပန္ေရာက္ၿပီး
တစ္ႏွစ္ေက်ာ္သည္ထိ ဘာမွ မလုပ္ႏိုင္။ ေခၽြးတပ္ အေတြ႔အႀကံဳကုိ ေမးလွ်င္
ဘယ္ေတာ့မွ မေျပာ။ ကၽြန္ေတာ္ လူပ်ိဳေပါက္၊ ဆရာ လင္းယုန္သစ္လြင္ ေရးေသာ
'ေသမင္းတမန္ လမ္းေပၚဝယ္' စာအုပ္ဖတ္သည့္ အခါမွ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ အတိတ္ကုိ
ဇာတ္ေၾကာင္း မျပန္ခ်င္ေတာ့သည့္ အဘုိး၏ စိတ္ကုိ နားလည္မိသည္။
ေသမင္းတမန္
ရထားလမ္းကို ၁၉၄၂ မွ ၁၉၄၅ အထိ ထုိင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေပါင္ (Ban Pong) ဘူတာမွ
သံျဖဴဇရပ္ ဘူတာအထိ ၁၇၅ မုိင္ အရွည္ ေဖာက္လုပ္ခဲ့သည္။ ဆရာ လင္းယုန္သစ္လြင္
ကိုယ္တုိင္ ၁၉၄၃ ဩဂုတ္လဆန္းမွ ၁၉၄၄ ဒီဇင္ဘာအထိ စခန္းမ်ိဳးစံုတြင္ ေနထုိင္၍ ရထားလမ္း ေဖာက္ခဲ့ရသည္။ ၁၉၄၇ ေအာက္တုိဘာ
၇ ရက္တြင္ ၿဗိတိသွ် ႏိုင္ငံျခားေရး႐ံုးမွ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ စာရင္းအရ ျမန္မာ
ေခၽြးတပ္သား ရွစ္ေသာင္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့သည္။ သံျဖဴဇရပ္ စစ္သခၤ်ဳိင္းတြင္
ၿဗိတိသွ် ၁၇၂၈ ဦး၊ ဩစေၾတးလ် ၁၁၆၃ ဦးႏွင့္ ဒတ္ခ်္ ၆၂၁ ဦး
ျမႇုဳပ္ႏွံခဲ့သည္ဟု စစ္သခၤ်ဳိင္း ေကာ္မရွင္က ဆုိသည္။
ရက္စက္ေသာ
ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္း၊ လူ႔အျဖစ္ ေပ်ာက္ဆံုးခဲ့ေသာ ရထားလမ္း။ ေသခဲ့ၾကသည္မွာ
ေသာက္ေသာက္ လဲ။ ထုိရထားလမ္းသည္ စစ္၏ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ အနိ႒ာ႐ံု တစ္စိတ္
တစ္ပိုင္းမွ်သာ ရွိသည္။
(၂)
၁၉၈၀
ေက်ာ္ ကာလကို ေရာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ၄-၅ တန္းအရြယ္ ေရာက္ၿပီ၊ ငယ္ငယ္တုန္းက
အိပ္ရာဝင္ခါနီး ၾကားခဲ့ရေသာ ေခၽြးတပ္ဆုိသည့္ ေဝါဟာရ ေနရာတြင္ ေပၚတာ ဆိုသည့္
ေဝါဟာရ ပါဝင္သည္။ ထုိေဝါဟာရမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔
ၿမိဳ႕တြင္ နာမည္ဆိုးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့သည္။ ယေန႔ေခတ္ စကားနဲ႔ ေျပာရလွ်င္
ေပၚတာသည္ လံုးဝ ေအာ္တာ။
လစဥ္
ေပၚတာေၾကး ေပးရသည္။ ေငြမွ မထည့္လွ်င္ ေပၚတာ လုိက္ရမည္ ဆိုေတာ့
စားစရာမရွိလည္း ေန၊ ရွာႀကံၿပီး ထည့္ဝင္ရသည္။ ထိုအခါက ကရင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္
တစ္ေလွ်ာက္တြင္ တုိက္ပြဲဝင္မ်ား တရၾကမ္း ျဖစ္ေနသျဖင့္ ေရွ႕တန္း သို႔ ပစၥည္းမ်ား ထမ္းပိုးရန္ ေပၚတာလည္း အႀကီးအက်ယ္ လုိအပ္ပံုရသည္။
မနက္ခင္း
မုန္႔စိမ္းေပါင္း ငါးမူးဖုိးဝယ္လွ်င္ ဗိုက္တင္းေအာင္ စားရသည့္ ေခတ္တြင္
ေပၚတာေၾကး တစ္လ ၃၀ ေက်ာ္ ေလာက္ ထည့္ရျခင္းမွာ ေတာ္ေတာ့္ကို မ်ားသည္ဟု
ဆုိႏိုင္သည္။ ေပၚတာေၾကး ထည့္႐ံုနဲ႔ မၿပီးေသး။ ရံဖန္ရံခါ ေပၚတာ ဆြဲျခင္း
ကလည္း ရွိေသးသည္။ ည ၇ နာရီေလာက္ ဆုိလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ၿမိဳ႕လမ္းမေပၚ
ေခြးမ်ားပင္ သိပ္မရွိေတာ့။ ထုိေခတ္ ကာလသားမ်ား ညဆုိ လံုးဝ အျပင္ မထြက္ရဲ။
ေပၚတာ
အဆြဲၾကမ္းသည့္ ညအခ်ိဳ႕တြင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လမ္းမွ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူမ်ား
အားလံုး ေတာင္ေပၚ ဘုရားက အထက္ပစၥယံ ပံုစံ လုပ္ထားေသာ ၾကာဖူးေပၚတြင္
တက္အိပ္ရသည္။ ခ်မ္းလွေသာ ေဆာင္းညမ်ား၊ ေစာင္အထူ သံုးထည္ ေလာက္မွ
အခ်မ္းလံုရန္ ေနရာ။ ေစာင္မရွိသူမ်ားက လုိက္ငွားရသည္။
ပထမ၊
ေပၚတာေၾကး ေပး႐ံုနဲ႔ ၿပီးေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ တစ္ရြာ
ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ႏႈန္း၊ ကိုယ့္ဘာသာ ငွားစနစ္ ေပၚလာသျဖင့္ ေပၚတာ ေစ်းကြက္
ေပၚလာသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရြာမွ အငွားလိုက္ သမား ကိုပြန္နဲ႔ ကိုကုလားႀကီး။
ပထမ အေခါက္ ေပါက္ေစ်းမွာ ၅၀၀၀ က်ပ္ဝန္းက်င္ ျဖစ္သည္။ သူတုိ႔
သတိၱရွိလြန္းလုိ႔ေတာ့ မဟုတ္။ သားနဲ႔ မယားနဲ႔ လက္လုပ္ လက္စားေတြ ဆိုေတာ့
မရွိလြန္းသျဖင့္ အသက္ စြန္႔လိုက္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ပထမအေခါက္
လုိက္သြားၿပီး တစ္လေက်ာ္ အၾကာတြင္ ႏွစ္ဦးစလံုး ျပန္ေရာက္လာသည္။
တစ္ရြာလံုးက သူရဲေကာင္းမ်ား ျပန္ေရာက္လာ သလို ႀကိဳဆိုၾကသည္။ ျပန္ေရာက္ၿပီး
တစ္ပတ္ေလာက္ အထိ သူတုိ႔ ႏွစ္ဦးပါေသာ ေရေႏြးၾကမ္းဝိုင္းတြင္ လူအျပည့္။
ေနာက္တစ္လေလာက္
ၾကာေတာ့့ ဒုတိယ အေခါက္။ ဘာေၾကာင့္လဲေတာ့ မသိ။ လုိက္ေၾကးက နည္းနည္း
က်သြားသည္။ ဒုတိယ အေခါက္သြားၿပီး ႏွစ္လနီးပါး အၾကာတြင္ ကိုပြန္
တစ္ဦးတည္းသာ ျပန္ေရာက္လာသည္။ ကိုကုလားႀကီး မိန္းမမွာ ေအာ္ဟစ္ ငိုယိုလုိ႔။
ေသသလား၊ ရွင္သလား ကိုပြန္လည္း မေျပာႏိုင္။
တတိယေခါက္
ကိုပြန္ ထပ္လုိက္သြားသည္။ တခ်ိဳ႕ ေသၾကသည္ဟု သတင္းၾကားရသည္။ အလွည့္အပတ္
အေျပာအဆို ညက္ေညာေသာ ကိုပြန္ကေတာ့ မေသ။ ယေန႔တိုင္ ရြာမွာ ရွိေသးသည္။
ေနာက္အေခါက္ ေတြေတာ့ ကိုပြန္လည္း ထပ္မ လိုက္ေတာ့။ ေနာက္ ၆ လေလာက္ ၾကာေတာ့
ေပၚတာ အသံလည္း တိတ္သြားသည္။ ေပၚတာ ေၾကးကေတာ့ ေပးရၿမဲျဖစ္ သည္။ ေပၚတာ
ဂယက္မွာ ၃-၄ ႏွစ္ခန္႔ ၾကာခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ မၾကားရေတာ့။
ယေန႔ထိတုိင္လည္း မၾကား ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕သားမ်ား ေတာ္ေတာ္
ဝမ္းသာၾကရသည္။
(၃)
ေပၚတာဆုိသည္မွာ
စစ္ေၾကာင့္ လူထု ဒုကၡေရာက္ရသည့္ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္သည္။
ျပည္တြင္းစစ္ ျပင္းထန္ ေသာ ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕တြင္ အရပ္သား ေပၚတာမ်ားကို လူသား
တံတိုင္း အျဖစ္ အသံုးျပဳ ၾကသည္ အထိ ရွိသည္။
စစ္ပြဲမ်ားကို
ျပည္သူမ်ား မဖန္တီး။ သို႔ေသာ္ ျပည္သူမ်ားက စစ္၏ဒဏ္ကို မ်ိဳးစံု
ခံစားရသည့္အျပင္ စစ္ေၾကာင့္ တုိင္းျပည္ စီးပြားေရး က်သည့္ ဒဏ္ကုိလည္း
တျမည့္ျမည့္ ခံစားရျပန္သည္။ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးေနာက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွတြင္
အလား အလာေကာင္းမ်ား ရွိေနေသာ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ ျပည္တြင္းစစ္၏
ဒဏ္ေၾကာင့္ ေၾကမြခဲ့ရသည္။
ႏိုင္ငံေရး
ျပႆနာကို စစ္ပြဲျဖင့္ ေျဖရွင္းျခင္းသည္ ၂၁ ရာစုတြင္ အသက္ မရွိေတာ့သည့္
အယူအဆဟု ဆိုၾကေသာ္လည္း စစ္ပြဲမ်ားက ကမာၻႀကီး၏ တစ္ေနရာ မဟုတ္ တစ္ေနရာတြင္
ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံခ်င္း
ျဖစ္ေသာ စစ္၊ ျပည္တြင္းစစ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမွန္တကယ္ လုိခ်င္စိတ္၊
တန္းတူရွိမႈႏွင့္ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈ တုိ႔ျဖင့္ ျပည္သူတုိ႔၏ မ်က္ႏွာကို
ေထာက္ထား၊ စိတ္ခ်မ္းသာစရာမ်ား ေတြ႔ရမွာ ေသခ်ာသည္။ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္
စည္းလံုး ညီၫြတ္ေရးသည္ ေကာင္းမြန္ေသာ အနာဂတ္ တစ္ခုကို ဖန္တီးႏိုင္ရန္ အတြက္
ပစၥကၡ ကာလတြင္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနေပသည္။
(ပိေတာက္ေျမမွတစ္ဆင့္ျပန္လည္ကူးယူေဖၚျပပါသည္)