ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ားနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္

လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းစာနဲ႔ သတင္းမီဒီယာ လုပ္ငန္းမ်ားဟာ ႏိုင္ငံတိုင္းနဲ႔ လူမ်ဳိးတိုင္း အတြက္ အင္မတန္ အေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာကို တစ္ကမၻာလံုး သိၾကတယ္။ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတြမႇသိတာ မဟုတ္ဘူး။ အာဏာရႇင္ေတြလည္းသိ၊ ဖက္ဆစ္ေတြလည္း သိတယ္။

စံတင္ေလာက္ေအာင္ေတာ္တဲ့ ဟစ္တလာ

သိတဲ့အတြက္ ဘယ္ႏိုင္ငံမႇာမဆို အာဏာသိမ္းပြဲတစ္ခု ျဖစ္ၿပီ ဆုိရင္ သတင္းစာနဲ႔ အသံလႊင့္ဌာနေတြကို အစိုးရ႐ုံး သမၼတအိမ္ေတာ္၊ လႊတ္ေတာ္တို႔နဲ႔အတူ အရင္ဆံုး သိမ္းပိုက္ၾကတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရေတြက

သတင္းမီဒီယာရဲ႕တန္ဖိုးကို သိေပမယ့္  တန္ဖိုး သိပ္ထားေလ့ မရႇိၾကဘူး။ သူတို႔အတြက္ အသံုးခ်လို႔ ရ႐ုံေလာက္သာ ေနရာေပးၾကတယ္။ အာဏာရႇင္ေတြနဲ႔ နာဇီေတြ ဖက္ဆစ္ေတြကေတာ့ သတင္းမီဒီယာရဲ႕ တန္ဖိုးကို ေကာင္းေကာင္းသိသလို ေကာင္းေကာင္းလည္း အသံုးခ်ၾကတယ္။ ဂ်ာမန္အာဏာရႇင္ႀကီး ဟစ္တလာဟာ သတင္းမီဒီယာကို အသံုးခ်တဲ့ ေနရာမႇာ စံတင္ေလာက္ေအာင္ ေတာ္တဲ့သူ ျဖစ္တယ္။ စစ္အတြင္း နာဇီ အသံလႊင့္ဌာနက လႊင့္လိုက္တဲ့ သတင္းေတြဟာ နာဇီတို႔ရဲ႕ စစ္ေရး ေအာင္ျမင္မႈေတြကို အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူ ျပဳခဲ့တယ္။ ဒီအသံလႊင့္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ဂ်ာမန္ေတြ ေရလက္ၾကားကိုျဖတ္ၿပီး နက္ျဖန္ပဲ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ႀကီးကို ေရာက္ေတာ့ မလိုလို၊ သန္ဘက္ခါပဲ ေလထီးတပ္ေတြ ေရာက္လာေတာ့ မလိုလိုနဲ႔ အဂၤလန္ တစ္ကြၽန္းလံုး ထိတ္လန္႔ေခ်ာက္ခ်ား ျဖစ္ကုန္ၾကရတယ္။ စိတ္ဓာတ္ စစ္ဆင္ေရးနဲ႔ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရး တာ၀န္ခံ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ''ဂိုဘယ္''ကို ဂ်ာမန္ျပည္သူေတြ အားလံုးနဲ႔ နာဇီတပ္ေတြကပါ ဖိန္႔ဖိန္႔တုန္ေအာင္ ေၾကာက္ၾကရတယ္။

ေဟာေရာရႇိနဲ႔ ဘန္ဇိုင္း

အာရႇတိုက္က ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္ေတြလည္း အလားတူ အသံလႊင့္၀ါဒျဖန္႔ လုပ္ငန္းကို ေကာင္းေကာင္းႀကီး အသံုးခ်ခဲ့တာပါပဲ။ ''အာရႇတိုက္ သာတူညီမွ်ေရး'' နဲ႔ ''မဟာအာရႇ ထူေထာင္ေရး''ဆိုတဲ့ တိုက်ဳိ အသံလႊင့္ဌာနရဲ႕ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရး မႈိင္းလံုးႀကီးေတြဟာ ၿဗိတိသွ်ရဲ႕ ကိုလိုနီ ထမ္းပိုးေအာက္က ႐ုန္းထြက္ဖို႔ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ ႀကိဳးစားေနခဲ့ၾကတဲ့ အာရႇႏိုင္ငံအားလံုး အေပၚမႇာ အမ်ားႀကီး ႐ိုက္ခတ္ခဲ့တယ္။ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမႇာ ဘယ္ေလာက္ထိ ၾသဇာလႊမ္းမိုးခဲ့သလဲ ဆိုရင္ ပါး႐ိုက္နား႐ိုက္ အလုပ္ခံေနရတဲ့ၾကားကေတာင္ လက္သီးဆုပ္ကို ဆန္႔တန္းၿပီး ''နီပြန္ဘိ႐ုမာ ဘန္ဇိုင္း၊ ဘန္ဇိုင္း''လို႔ ေအာ္တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ဂ်ပန္စကား မတတ္ေပမယ့္ ျမန္မာလူမ်ဳိးတိုင္း ''ေယာေရာရႇိ'' နဲ႔ ''ဘန္ဇိုင္း''ေတာ့ ေကာင္းေကာင္း ေျပာတတ္ေနၾကတယ္။

၀န္ႀကီးနဲ႔ တန္းတူ

စစ္ေအးကာလ တစ္ေလွ်ာက္လံုးမႇာလည္း အေရႇ႕ဥေရာပ ႏိုင္ငံအားလံုးမႇာ သတင္းမီဒီယာလုပ္ငန္းကို ေကာင္းေကာင္း အသံုးခ်ခဲ့တယ္။ ပရာဗဒါလိုတပ္စ္လို သတင္းစာနဲ႔ သတင္းဌာနႀကီးေတြရဲ႕ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ေတြဟာ ၀န္ႀကီးေတြေလာက္နီးပါး အာဏာ ရႇိခဲ့ၾကတယ္။ ႏိုင္ငံျခားကို ေစလႊတ္တဲ့ သတင္းေထာက္ေတြ ဆိုရင္လည္း သံအမတ္ႀကီးေတြနဲ႔ တန္းတူေလာက္ သေဘာထားၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ သတင္းေထာက္ေတြဆို သံအမတ္ႀကီးေတြထက္ေတာင္ ၾသဇာ ရႇိၾကတယ္။ စိတ္ခ်ရတဲ့ လက္ေရြးစင္ေတြကိုမႇ ေရြးၿပီး ႏိုင္ငံျခား သတင္းေထာက္ အျဖစ္ ေစလႊတ္တာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီလူေတြဟာ ေတာ္လည္းေတာ္ၾကတယ္။ ႏႇေျမာစရာ ေကာင္းတာက လူေတာ္ေတြရဲ႕ အရည္အခ်င္းေတြ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ေတြဟာ ျပည္သူလူထု အတြက္ ျဖစ္ရမယ့္အစား သူတို႔ပါတီရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြား အတြက္ သက္သက္ အေဟာသိကံ ျဖစ္ၿပီး ဆံုး႐ႈံးသြားရတာပဲ။

ျပည္သူလူထုမႇတစ္ပါး

ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတြက သတင္းစာဆရာ စစ္စစ္ေတြကေတာ့ သူတို႔ကို သတင္းစာဆရာအျဖစ္ သတ္မႇတ္ေလ့ မရႇိၾကဘူး။ ၀ါဒါျဖန္႔ခ်ိေရး အရာရႇိေတြလို႔ပဲ သေဘာထားၾကတယ္။ သတင္းသမား ဆိုတာ ျပည္သူလူထုမႇ တစ္ပါး ဘယ္သူ႔သစၥာခံမႇ မျဖစ္ရဘူး ဆိုတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ကို သိပ္အေလးထားၾကတယ္။ သတင္းသမားစစ္စစ္ဟာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ မ်က္ႏႇာကလြဲၿပီး ဘယ္သူ႔ မ်က္ႏႇာမႇ မၾကည့္ရဘူး။ အစိုးရရဲ႕ မ်က္ႏႇာကို မၾကည့္ရသလို ႏိုင္ငံေရးပါတီ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ မ်က္ႏႇာကိုလည္း မၾကည့္ရဘူး။ ဘယ္သူ႔ အေထာက္အပံ့ကိုမႇလည္း မခံယူရဘူး။ တစ္စံုတစ္ဦး ဒါမႇမဟုတ္ တစ္ပါတီ တစ္ဖြဲ႕တစ္စည္းရဲ႕ အေထာက္အပံ့ကို ရယူ လက္ခံမိရင္ ဘယ္နည္းနဲ႔မႇ ေျဖာင့္မတ္မႇန္ကန္တဲ့ သတင္းသမား မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ေထာက္ပံ့ ကူညီတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ဒါမႇမဟုတ္ လူပုဂၢဳိလ္ရဲ႕ မ်က္ႏႇာကို ငဲ့ၾကည့္ရေတာ့မႇာ အေသအခ်ာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေထာက္ျပေလ့ ရႇိၾကတယ္။

တန္ဖိုးထားေလးစား

ဒီလို က်င့္၀တ္ေတြကို လိုက္နာ ေစာင့္ထိန္းတဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြ ဆိုရင္ စာဖတ္ပရိသတ္ ျပည္သူလူထုကသာ မဟုတ္ဘူး အစိုးရေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကလည္း တန္ဖိုးထား ေလးစားၾကတယ္။ ထိုက္တန္တဲ့ေနရာကို ေပးၾကတယ္။ ေရႇးက နယူး ေယာက္တိုင္း၊ ၀ါရႇင္တန္ပို႔စ္တို႕လို သတင္းစာေတြနဲ႔ တိုင္းမ္မဂၢဇင္းလို သတင္းမဂၢဇင္းႀကီးေတြက အယ္ဒီတာေတြ သတင္းေထာက္ေတြ ေမာ္စကို သြားရင္ ကရင္မလင္က ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ ကိုယ္တိုင္က လက္ခံ ေတြ႕ဆံုေလ့ ရႇိတယ္။ ျမန္မာျပည္မႇာလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အစိုးရ လက္ထက္က က်င္းပတဲ့ အလုပ္သမား ညီလာခံ ေတာင္သူလယ္သမားညီလာခံ ဆိုတဲ့ ညီလာခံႀကီးေတြမႇာ ဆရာႀကီးေရႊဥေဒါင္းလို၊ ဆရာဇ၀နလို၊ ဆရာလူထုဦးလႇလို အယ္ဒီတာႀကီးေတြကို ေရႇ႕ဆံုးတန္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းေဘးမႇာ ေနရာေပးၿပီး ထိုင္ေစတာ ျဖစ္တယ္။

သီလ၊သမာဓိ၊ သိကၡာရႇိရႇိ

အခု အစုိးရ လက္ထက္မႇာလည္း သမၼတသစ္ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ တုိင္းျပည္ကုိ ေျပာၾကားတဲ့ ပထမဆုံး မိန္႔ခြန္းမႇာေတာင္ စတုတၴမ႑ိဳင္ရဲ႕ အေရးပါပုံကုိ အသိအမႇတ္ျပဳ တန္ဖုိးထားၿပီး ေျပာၾကားသြားခဲ့တယ္။ ေနာက္ေျပာၾကားတဲ့ မိန္႔ခြန္းတုိင္းမႇာလည္း စတုတၴမ႑ိဳင္ အေၾကာင္း အျမဲလုိလုိ ပါခဲ့တယ္။ အစုိးရကုိယ္တုိင္က အခုလို အေလးအနက္ထား ေျပာၾကားေနခ်ိန္မႇာ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ား ဘက္ကလည္း သီလ၊ သမာဓိ၊ သိကၡာရႇိရႇိနဲ႔ ကုိယ့္တာ၀န္ ကုိယ္ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းေဘးမႇာ ေနရာေပးခံခဲ့ရတဲ့ သတင္းစာဆရာႀကီးေတြလုိ သတင္းသမား ဒီေန႔ ဘယ္ႏႇေယာက္မ်ား ရႇိသလဲသုိ႔ ကုိယ့္ဟာကုိယ္ ဆန္းစစ္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ လုိတယ္။ အနာေပၚတုတ္က် ျဖစ္ၾကရင္လည္း မတတ္ႏုိင္ဘူး။ မႇန္တဲ့အတုိင္း ေျပာရမယ္ ဆုိရင္ လက္ခ်ဳိး ေရၾကည့္တဲ့အခါမႇာ လက္တစ္ဖက္ေတာင္ ျပည့္ေအာင္ မရႇိပါဘူးလုိ႔ပဲ ေျပာလိုက္ပါရေစ။

ဒါေလာက္မညံ့ဘူး

အစုိးရက အသိအမႇတ္ျပဳ ေနရာေပးတယ္ ဆုိရင္ ကုိယ့္ဘက္ကလည္း ထိုက္တန္ေအာင္ေတာ့ ႀကိဳးစားရမႇာ ျဖစ္တယ္။ အစုိးရ လုပ္သမွ်အားလုံး ေကာင္းပါသည္ခင္ဗ်ား လုပ္တုိင္း အစုိးရက သေဘာက်ၿပီး ေနရာေပးလိမ့္မယ္ မထင္နဲ႔၊ ဘယ္သူမႇ ဒါေလာက္ မည့ံဘူး။ ေကာင္းတာကုိ ေကာင္းတယ္ေျပာ၊ မေကာင္းတာကုိ မေကာင္းဘူးေျပာ၊ မႇန္ရင္မႇန္တဲ့အတုိင္း၊ မႇားရင္မႇားတဲ့အတုိင္း သိကၡာရႇိရႇိ ေျပာတဲ့ ေရးတဲ့ သူမ်ားကုိသာ လူေတြက ေလးစားၾကမႇာ ျဖစ္တယ္။ သတင္းသမားေကာင္းလုိ႔ သတ္မႇတ္ၾကမႇာ ျဖစ္တယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ဒီေန႔ အစုိးရက လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြ ရပ္စဲဖုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ဖိတ္ေခၚကမ္းလႇမ္းတာဟာ ေကာင္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေကာင္းတယ္လုိ႔ ေျပာရဲရမယ္ ေရးရဲရမယ္။ ဧရာ၀တီျမစ္ဆုံမႇာ တည္ေဆာက္မယ့္ ဆည္ႀကီးေတြ ကိစၥကုိ ျပန္လည္ သုံးသပ္ေလ့လာေနပါတယ္လုိ႔ ေျပာတာ ေကာင္းတယ္။ ေကာင္းတယ္လုိ့ ေထာက္ခံရဲရမယ္။ သမၼတဦးသိန္း စိန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ လက္ခံေတြ႕ဆုံတာဟာ အင္မတန္ ေကာင္းတယ္။ ေထာက္ခံႀကိဳဆုိရမယ္။ အထူးသျဖင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ဓာတ္ပုံ ခ်ိန္ဆြဲထားတဲ့ ေနရာမႇာ ဓာတ္ပုံတြဲ ႐ိုက္ၿပီး တုိင္းျပည္က သိေအာင္ျပလုိက္တာဟာ အစုိးရအေနနဲ႔ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏႇီးလုိစိတ္ ရႇိေၾကာင္း ျပသတဲ့ လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္တယ္။ ၀မ္းသာအားရ ႀကိဳဆုိ ေထာက္ခံရမယ္။

မေၾကာက္မရြံ႕ေထာက္ျပ

အလားတူပဲ မသင့္ေလ်ာ္ဘူးလုိ႔ ထင္ျမင္ ယူဆစရာမ်ား ရႇိရင္လည္း မေၾကာက္မရြံ႕ ေထာက္ျပရမႇာ ျဖစ္တယ္။ ဥပမာ စက္မႈ(၁)က ေမာ္ေတာ္ကားေရာင္းတဲ့ကိစၥမ်ဳိး ဆုိပါေတာ့။ ေလာေလာဆယ္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလႇယ္ေတြကုိ ေရာင္းေပးတယ္။ ေနာက္က်ရင္ တတ္သိ ပညာရႇင္ေတြ၊ ပါေမာကၡေတြ၊ ဆရာ၀န္ေတြ၊ စာေရးဆရာေတြနဲ႔ စာနယ္ဇင္းသမားေတြကုိ ေရာင္းေပးမယ္ ဆုိတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးဟာ ဥပေဒရဲ႕အထက္မႇာ ဘယ္သူမႇ မရႇိေစရဘူး။ အခြင့္ထူးခံ လူတန္းစား မရႇိေစရဘူး ဆုိတဲ့ သမၼတႀကီးနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒တုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ စကားေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ ဒီမုိကေရစီရဲ႕ အႏႇစ္သာရနဲ႔လည္း ဖီလာ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီမုိကေရစီ စနစ္မႇာ အခြင့္ထူးခံ လူတန္းစားဆုိတာ လုံး၀ မရႇိရဘူး။ စာေရးဆရာမုိ႔ စာနယ္ဇင္းသမားမုိ႔ သာမန္ ျပည္သူေတြထက္ ပုိၿပီး အခြင့္အေရး မယူသင့္ဘူး ဆုိတာကုိ ေထာက္ျပရမယ္။

ဘယ္မႇမသြားသူေတြ ျပန္လာေစသင့္

ပလက္ေဖာင္းေပၚက လမ္းေဘးေစ်းသည္ေတြ အားလုံးကုိ ရႇင္းလင္း ဖယ္ရႇားပစ္ေနခ်ိန္မႇာ မီဒီယာေကာ္နာဆုိတဲ့ ဆုိင္ႀကီးေတြက ထီးထီး က်န္ရႇိေနတာက မတင့္တယ္ဘူး။ အခြင့္ထူးခံေတြလုိ ျဖစ္ေနတယ္။ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ျပည္ပ ေရာက္သြား သူေတြကုိ ျပန္လာခြင့္ ျပဳမယ္လုိ႔ ေျပာေပမယ့္ ကုိယ့္တုိင္းျပည္၊ ကုိယ့္လူမ်ဳိးကုိခ်စ္လုိ႔ ဘယ္မႇထြက္မသြားဘဲ ေနရစ္ခဲ့သူေတြကုိ ျပန္လာခြင့္ မေပးေသးတာကေတာ့ မသင့္ေတာ္ပါဘူးလုိ႔ ေထာက္ျပရမယ္။ ဒီလူေတြကုိ အိမ္ျပန္ခြင့္ ေပးလုိက္မယ္ ဆုိရင္ တုိင္းသူျပည္သားအားလုံး စိတ္ခ်မ္းသာ ကုိယ္ခ်မ္းသာ ျဖစ္သြားၾကရမႇာ ဆုိတာကုိလည္း ေရးရဲရမယ္။

 

၀န္ထမ္းႀကီးငယ္မ်ားပါ

ေနာက္ဆုံး ေျပာခ်င္တာကေတာ့ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခြင့္၊ ေရးသားခြင့္ ဆုိတာက ႐ိုး႐ိုး အရပ္သူ၊ အရပ္သားမ်ားသာ ခံစားခြင့္ရႇိတာ မဟုတ္ဘူး။ တုိင္းသူျပည္သားေတြထဲမႇာ ပါ၀င္ေနတဲ့ အရာထမ္း

အမႈထမ္းေတြမႇာလည္း ခံစားခြင့္ရႇိေၾကာင္း ၀န္ထမ္းႀကီး ၀န္ထမ္းငယ္ အားလုံး သိရႇိေအာင္ လုပ္ေပးဖုိ႔ လုိေၾကာင္း ေထာက္ျပသင့္တယ္။ ရပ္ကြက္တစ္ခုမႇာ လူသတ္မႈ၊ ဒါမႇမဟုတ္ လုယက္မႈ ျဖစ္တယ္ ဆုိရင္ ရပ္ကြက္မႇာ တာ၀န္ယူထားရတဲ့ ရဲစခန္းကုိ သတင္းေထာက္က သြားေမးလိမ့္မယ္။ အဲဒီအခါ ရဲစခန္းက တာ၀န္ရႇိသူ ဘယ္သူမဆုိ ျဖစ္စဥ္အတုိင္း ဒါမႇမဟုတ္ ''ပထမ သတင္းေပး တုိင္ၾကားခ်က္(FIR)မႇာ ေရးမႇတ္ထားတဲ့ အတုိင္း ေျပာခြင့္ေပးထားလုိက္ရင္ အထက္ဆင့္ေတြထိ မလုိအပ္ဘဲ အလုပ္႐ႈပ္စရာ မလုိေတာ့ဘူးေပါ့။

အေလ့အက်င့္လုပ္

အလားတူပဲ ရပ္ကြက္ထဲက မီးေလာင္တဲ့သတင္းကုိ သက္ဆုိင္ရာ မီးသတ္ဌာနက တာ၀န္ရႇိသူက ေျဖလုိက္ေပါ့။ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံေတြမႇာ ဗဟုိက ခ်ဳပ္ကိုင္တဲ့ သတင္းထုတ္ျပန္ေရး အဖြဲ႕ ဆုိတာမ်ဳိး ထားေလ့မရႇိပါဘူး။ ဌာနဆုိင္ရာ ၀န္ထမ္းတုိင္း သူတုိ႔ရဲ႕ ၀တၲရားနဲ႔ တာ၀န္ယူမႈကုိ မႇန္မႇန္ကန္ကန္ က်င့္သုံးတတ္ေအာင္ အေလ့အက်င့္ ျပဳလုပ္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ဆုိတာ ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔လည္း အက်ဳံး၀င္ေၾကာင္း ေထာက္ျပသင့္တယ္လုိ႔ ေထာက္ျပ လုိက္ရပါတယ္။

လူထုစိန္၀င္း