(
ႏုိ၀င္ဘာ ၁၂ ရက္ေန႕က အေမရိကန္ PBS အသံလႊင့္ဌာနနဲ႕ Pro Publica
အဖြဲ႕တို႕ေပါင္းျပီး ထုတ္လႊင့္ခဲ့တဲ့ Stephen Engelberg ရဲ့ Experts,
Intelligence Agencies Question a Defector’s Claims About Burma’s Nuclear
Ambitions သတင္းေဆာင္းပါးကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ )
ျပီးခဲ့တဲ့
ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႕တံုးက ျမန္မာႏုိင္ငံက ဖိႏိွပ္တဲ့ စစ္အစိုးရနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့
ထိတ္လန္႕စရာေကာင္းတဲ့ စြတ္စြဲခ်က္ တစ္ခုက ကမာၻကို တုန္လႈပ္သြားေစခဲ့တယ္။
ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္က ဘက္ေျပာင္းလာတဲ့ ဗိုလ္မွဴးေဟာင္း တစ္ဦးက နည္းပညာအရ
ေခတ္ေနာက္က်ေနတဲ့ သူ႕ႏုိင္ငံဟာ အႏုျမဴဗံုးထုတ္လုပ္ဖို႕ စီမံကိန္းကို
စတင္ေနျပီးလို႕ ေျပာဆိုခဲ့ျပီး သူ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြကို သက္ေသျပတဲ့
ဓာတ္ပံုနဲ႕ စာရြက္စာတမ္းေတြကို ထုတ္ျပခဲ့တယ္။
အရင္တံုးက
ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိ္င္ငံ အႏုျမဴဗံုး ထုတ္လုပ္ဖို႕ ၾကံစည္ေနတဲ့
စြတ္စြဲခ်က္ေတြ တံုးကေတာ့ ဂရုစိုက္တဲ့ လူ နည္းနည္းပဲ ရိွတယ္။ အခု
ျပည္ပေရာက္ ထိပ္သီးအတုိက္အခံ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုက ေရးသားျပဳစု
ထုတ္လႊင့္ခဲ့တဲ့ သတင္းမွာေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အႏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီမွာ
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လုပ္ခဲ့သူလည္းျဖစ္၊ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ့ လက္နက္ေရးရာ
သိပၸံပညာရွင္ ေဟာင္းလည္းျဖစ္တဲ့ ေရာဘတ္ကယ္လီရဲ့ အစီရင္ခံစာကိုပါ ပူးတြဲျပီး
ေဖာ္ျပထားတယ္။ ေရာဘတ္ကယ္လီရဲ့ သုေတသနျပဳမႈ တစ္စိတ္တစ္ပို္င္းကို အေမရိကန္
အစိုးရရဲ့ အေထာက္အပံ့နဲ႕ လုပ္ေဆာင္တာျဖစ္ျပီး ကယ္လီက ရထားတဲ့
အေထာက္အထားေတြ အရဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အႏုျမဴဗံုး ထုတ္လုပ္ဖို႕
စီစဥ္ေနတယ္ ဆိုတာကလြဲျပီး တစ္ျခားဘာမွ စဥ္းစားစရာ မလိုဘူးလို႕
သံုးသပ္ထားတယ္။











ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေန
လူထု တစ္ဝက္ခန္႔မွာ ဘတ္စ္ကားစီး ခရီးသည္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ နံနက္ မုိးမလင္းမီ
အ႐ုဏ္အခ်ိန္မွ စကာ ညသန္းေခါင္ အခ်ိန္အထိ ဘတ္စ္ကား၏ က႑က က်ယ္ျပန္႔လွသည္။
အမ်ဳိးသား
ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက တိုင္းရင္းသားေတြ စည္းလံုး
ညီၫြတ္ၿပီး လြတ္လပ္ေရး ပန္းတိုင္ကို
ခ်ီတက္ဖို႔အတြက္ သမုိင္းဝင္ ပင္လံု အစည္းအေဝးႀကီး (၁၉၄၇)မွာ အခက္အခဲ
အက်ပ္အတည္း ေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ ရၿပီးေတာ့မွ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ႀကီးကို (၁၂၊၂၊၁၉၄၇)
ေန႔မွာ ခ်ဳပ္ဆို ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထုိးစဥ္က
တည္ေဆာက္ခဲ့ရတဲ့ စိတ္ဓာတ္ကို ေနာင္အခါ ပင္လံုစိတ္ဓာတ္လို႔ မြန္မြန္ျမတ္ျမတ္
ကမၸည္းထုိးႏုိင္ ခဲ့ပါတယ္။ အလြယ္တကူေဆာင္ရြက္လို႔မရခဲ့သလို
တိုင္းရင္းသားမ်ား ေသြးစည္း ခ်စ္ၾကည္ေရးဟာ ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲဖို႔
လိုပါတယ္။ သိမ္ေမြ႕ၿပီး သိပ္ၿပီးလည္း အကဲဆတ္ပါတယ္။
အခင္းအက်င္းသစ္ကို
ခ်ဥ္းကပ္မႈ အသစ္၊ ယုတိၱ အသစ္တို႔ျဖင့္ နားလည္ရန္ လိုသည္ ဆုိသည့္
ဆရာေမာင္စူးစမ္း
ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္တြင္ ဆရာႏွစ္ပါး၏ အယူအဆႏွစ္ခုကုိ ဖတ္ရသည္။ (ဆရာ)
ေက်ာ္ဝင္းႏွင္႔ (ဆရာ) ေမာင္စူးစမ္း ႏွစ္ဦးလုံးသည္ ျဖတ္သန္းပုံျခင္းလည္း
မတူ ရပ္တည္ခ်က္ျခင္း မတူ။ သုိ႔ေသာ္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ကေတာ႔ သိပ္ၿပီး ကြာကြာဟဟ
မရွိလွ။










ေက်းဇူးရွင္
ဆရာေတာ္ဘုရား၏ တရားသံအဆံုးတြင္ သာဓုေခၚသံမ်ားႏွင့္ အိုးဘိုေထာင္
နံရံမ်ားဆီသို႔ ျမည္ဟီး ႐ိုက္ခတ္လာသည္။ ေက်းဇူးရွင္ ဆရာေတာ္
တရားနာၾကားခြင့္ ရသူမ်ားထဲတြင္ ေသဒဏ္ အမိန္႔ က်ခံထားရေသာ သူမ်ားလည္း
ပါရွိသည္။ အျခား ဘာသာျခား တရားခံမ်ားလည္း ပါရိွသည္။ အိုးဘိုေထာင္၏
တာဝန္ရိွသူမ်ားသည္ အိုးဘိုေထာင္အတြင္းရိွ ေထာင္က် အက်ဥ္းသား၊
အက်ဥ္းသူမ်ားကို တရားနာၾကားခြင့္ ျပဳသည့္အျပင္ သီတဂူ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးမွ
လွဴဖြယ္ဝတၴဳမ်ား ဆက္ကပ္ခြင့္ ေပးသည္မွာ ေက်းဇူးႀကီးလွသည့္ အစီအစဥ္ ျဖစ္သည္။
အခ်ိဳ႕မွာ အသံခ်ဲ႕စက္မွတဆင့္ မိမိတို႔၏အေဆာင္တြင္ တရားနာယူခြင့္ရၾကသည္။
အခ်ိဳ႕မွာေနရာအခက္အခဲေၾကာင့္သီတဂူဆရာေတာ္ ဘုရား၏ တရားေတာ္ကို
နာယူခြင့္မရၾက။ ေထာင္ပုိင္ႀကီးက အိုးဘိုေထာင္တြင္
ျပစ္ဒဏ္က်ခံလ်က္ရိွေသာအက်ဥ္းသားအခ်ိဳ႕ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာေမးျမန္းခြင့္ျပဳ
ခဲ့သည္။
အဇာတသတ္
တိတၴိဆရာ ၆ေယာက္ဆီ ေရာက္ၿပီးၿပီ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရား နာရလား။ မနာရဘူး။
ခုႏွစ္ႀကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေဝးေခၚတယ္။ ငါစိတ္ေတြ ဆင္းရဲလြန္းလို႔
ေျပာၾကစမ္းပါ။ ဘယ္သြား တရားနာရမလဲ။ တန္ေဆာင္မုန္း လျပည့္ေန႔ႀကီး။
ဘယ္သူမွမေျပာဘူး။ ၿငိမ္ေနတယ္။ ၾကာေတြက ပြင့္လို႔။ လကလည္းပဲ ၾကည္လင္ေနေအာင္
သာတယ္။ ေကာင္းကင္ကလည္းပဲ ျမဴေတြ။ ဆီးႏွင္းေတြမရွိဘူး။ ဒီေလာက္
သာယာၾကည္ႏူးဖြယ္ ေကာင္းတဲ့ညခ်မ္း၊ ကာလမွာ ငါဘယ္သြားတရားနာရမလဲ။ ဘုရင္ႀကီး
စိတ္ဆင္းရဲေနတယ္။ ေျခာက္အုပ္စုက ဂုိဏ္းဆရာေျခာက္ေယာက္ဆီ ပို႔ၿပီးၿပီ။
ေနာက္တစ္ခုက ဘုရားဆီပို႔ပို႔ပဲ က်န္ေတာ့တယ္။
ဆရာဝန္ႀကီးဇီဝက။ ဗုဒၶဘာသာ၊ ေက်ာင္းဒကာ၊ ေသာတပန္သူ အဲဒီအစည္းအေဝးမွာ ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သူမေျပာရဲဘူး။ ၿငိမ္ေနတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ။ တိတၴိကိုးကြယ္တဲ့အုပ္စုက
ခုႏွစ္ပံု၊ပံုရင္ ေျခာက္ပံုရွိတယ္။ ဗုဒၶယံုၾကည္တဲ့သူက တစ္ပံုပဲရွိတယ္။
အဲဒါပဲ ေလာကမွာအႏွစ္ကို အႏွစ္ရံေသာ အုပ္စု၊အႏွစ္ကို အကာရံေသာအုပ္စု၊ အကာကို
အႏွစ္ရံေသာအုပ္စု။ အကာကို အကာရံေသာအုပ္စု။ အဖြဲ႔အစည္းေလးမ်ိဳးရွိတယ္။
ဓမၼထဲမွာပါဝင္တဲ့
သီလတစ္လံုးထဲရဲ႕ အဓိပၸါယ္ဟာ အားလံုး အတြက္ လူ႕ဘဝနဲ႔ တစ္ထပ္တည္းက်တယ္။
ဗုဒၶမပြင့္မီ ဆရာႀကီး (၆)ေယာက္ရဲ႕ စကားေတြဟာ အကုန္လံုး မုသာဝါဒေတြႀကီးပဲ
မဟုတ္ဘူးလား။ မုသာဝါဒ စကားေတြဟာ ေလာကႀကီးတစ္ခုလံုးကို တစ္လြဲတစ္ေခ်ာ္
ျဖစ္ေစတယ္။ မုသာဝါဒေတြ မ်ားမ်ားေျပာ ၿပီးေတာ့ တုိင္းျပည္နဲ႔လူမ်ဳိးကို
လမ္းမလြဲမိပါေစနဲ႔။ ကိုယ္က်င့္ေကာင္းမွ တန္ဖိုး႐ွိၾကမယ္။ အရင္းအႏွီး
႐ွိၾကမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘဝရဲ႕တန္ဖိုး၊ ဘဝရဲ႕တန္ခိုးကုိ အက်င့္တရားနဲ႔
ျမႇဳပ္ႏွံရင္းႏွီးၾကပါ။ သီလေကာင္းမွ အက်င့္ေကာင္းမွ ဘဝရ႕ဲလြတ္ေျမာက္ျခင္း
တစ္ခုကိုရတယ္။ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ႐ွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ လြတ္မယ့္ရက္ကုိ
အကုန္ေမွ်ာ္တယ္ေနာ္။
အက်င့္ေကာင္းရင္ လြတ္ေျမာက္ျခင္းကုိ ရတယ္။ လြတ္ေျမာက္ျခင္းဆိုတဲ့
ခ်မ္းသာအတြက္ အားလံုး ကိုယ့္က်င့္တရား အရင္းျပဳရမယ္။ ကိုယ္က်င့္
တရားေကာင္းရင္ တစ္ခ်က္ထဲမွတ္ထား။ အျပစ္မွ လြတ္ေျမာက္တယ္။ သတ္တဲ့အျပစ္
မ႐ွိေတာ့ဘူး။ ခိုးတဲ့အျပစ္ မ႐ွိေတာ့ဘူး။ အျပစ္မွလြတ္ေျမာက္ျခင္းကို ရပါတယ္။
တစ္ခ်က္မွတ္ထား။
ဘုန္းႀကီးတို႔
ဘာသာမွာေတာ့ ဗုဒၶကိုယ္တိုင္က ေဟာတာ။ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေဟာေတာ္မူသလဲလို႔
ေမးရင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ (၂)ပါး။ (၁)အားလံုး သတၱဝါေတြဟာ ေကာင္းက်ဳိးေတြ
ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ငါ့ကိုးကြယ္သူ ျဖစ္ျဖစ္။ ငါ့မကိုးကြယ္သူပဲ ျဖစ္ျဖစ္
ဗုဒၶကို ယံုၾကည္လုိ႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ မယံုၾကည္လုိ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ မည္သည့္
သတၱဝါမဆို၊ သက္ရွိ သတၱဝါတိုင္းရဲ႕ အေပၚမွာ ေကာင္းက်ဳိးေတြ ျဖစ္ေစခ်င္ပါ
တယ္။ တစ္ညီတည္း မိုးရြာသလို ဗုဒၶရွင္ေတာ္ရဲ႕ ေမတၱာနဲ႔ က႐ုဏာ။
မိုးရြာတယ္ဆိုရင္ ေကာက္ပဲသီးႏွံေလးေတြ ရွိတဲ့ေနရာ ရြာသလိုပဲ ေကာက္ပဲသီးႏွံ
မရွိတဲ့ ေတာအုပ္ႀကီးထဲလည္း ရြာခ်လုိက္တာပဲ။ ပိုးေကာင္ေလးေတြ မရွိတဲ့
ေနရာရြာသလိုပဲ။
ပိုးေကာင္ေလးေတြရွိတဲ့ေနရာလည္း ရြာခ်လိုက္တာပဲ။
မိုးနဲ႔တူတယ္တဲ့တစ္ညီတည္းသြားတယ္။ ျမတ္ဗုဒ…ၶ…၏ေမတၱာနဲ႔က႐ုဏာသည္
မိုးလိုလူေကာင္းသူေကာင္းေတြခ်ည္းပဲ မိုးေရခ်မ္း နဲ႔ဆြတ္ဖ်န္းပါေစ မဟုတ္ပါ
ဘူး။ လူဆိုး သူဆိုးေတြအေပၚလည္း မိုးရြာသြန္းၿပီး ဆြတ္ဖ်န္းမွာပဲ မိုးက
တစ္ညီတည္းရြာတာ။ လူေတြသာေအးခ်မ္းပါေစ မဟုတ္ဘူး။
ေက်းဇူးရွင္ သီတဂူဆရာေတာ္ ေဒါက္တာ ရွင္ဉာဏိနိႆရက ေထာင္ထဲ ေရာက္သည္ႏွင့္
ေထာင္ေဆး႐ံုသို႔ သြားၾကည့္သည္။ မႏၲေလးအိုးဘုိေထာင္ ေဆး႐ံုမွာ
အင္းစိန္ေထာင္ေဆး႐ံုႏွင့္ သဘာဝခ်င္းမတူ။ သို႔ေသာ္ သန္႔ရွင္းေအာင္၊
ေလဝင္ေလထြက္ ေကာငး္ေအာင္ စီစဥ္ထားသည္။ ေထာင္ေဆး႐ံုမွ အက်ဥ္းသားအခ်ိဳ႕ကို
ပိုက္တန္းလန္းႏွင့္ လူအမ်ားပင္ ေတြ႕ခဲ့ရသည္။ မႏၲေလးအုိးဘိုေထာင္
သီတဂူအလွဴပြဲသည္ အငး္စိန္ေထာင္ အလွဴပြဲလို မဟုတ္။ သီတဂူ အလွဴရွင္မ်ားသည္
သူ႔အဖြဲ႕ႏွင့္သူ ခြဲ၍ လွဴဒါန္းၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ သီတဂူဆရာေတာ္ကေတာ့ ေသဒဏ္က်
ခံထားရသူမ်ားထံ ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္၍ ေမတၲာပို႔ကာ အားေပးစကား ေျပာၾကားကာ
ကိုယ္တိုင္ လွဴဒါန္းခဲ့သည္။
မႏၲေလးအိုးဘိုေထာင္၌ ႀကိဳးသမားမ်ားသည္ သီတဂူဆရာေတာ္ ဘုရားအား
မႏၲေလးအိုးဘုိေထာင္ထြက္လက္ရာတစ္ခုျဖစ္သည့္ႀကိဳးပုတီးေပါင္း မ်ားစြာကို
ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းခဲ့ၾကသည္။ 