အေမရိကန္ႏွင့္အေနာက္ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕သို႕ တရားမ၀င္ ဒုကၡသည္အေယာင္အေဆာင္မ်ားကို
ဒုကၡသည္ မ်ား အျဖစ္ဖန္ တီးေပးၿပီး လူကုန္ကူးမႈေဆာင္ရြက္ရာတြင္ UNHCR ,IOM
ႏွင့္ဒုကၡသည္စခန္းမွတာ၀န္ရွိ သူအခ်ိဳ႕ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္မွာ
အခ်ိန္ကာလ အေတာ္ၾကာ ျမင့္ျပီ ျဖစ္သည္ဟု ယခင္ မဲေဆာက္ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ား
ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုးတြင္ အမႈ ထမ္းဖူးသူ တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
အစစ္အမွန္ ျပည္တြင္းစစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ထြက္ေျပးလာၾက သည့္ကရင္ဒုကၡသည္
မိသားစုမ်ားေနရာတြင္ လူအစားထိုး ေဆာင္ရြက္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
လူတဦးအစားထိုးခမွာဘတ္ေငြ၁သိန္း ၅ေသာင္းမွ ၂ သိန္း ထိေပါက္ေစ်းရွိသည္။
အစား ထိုးမႈ မ်ား တြင္ ကရင္ ဒုကၡသည္ မ်ား သာမက ျမန္မာ ႏိုင္ငံေရး
အက်ဥ္းသားမ်ား ႏွင့္ အက်ဥ္းသား ေဟာင္းမ်ား ၏ နာမည္ မ်ား ကို ပါ
အစားထိုးေဖာ္ျပသည္ ။အခ်ိဳ ့ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား မွာ ထပ္မံ ေထာဒဏ္
အျပစ္ေပး ခံရၿပီး ျမန္မာ အက်ဥ္းေထာင္ထဲတြင္ ရွိေသာ္ လည္း ၎ တို ့၏ နာမည္
မ်ား ႏွင့္ အစားထိုး လူစားမ်ား မွာ အေမရိကန္ ႏွင့္ ဥေရာပ ႏိုင္ ငံမ်ား တို
့ေရာက္ ႏွင့္ေနၿပီး ျဖစ္သည္။
မိသားစု၀င္ ၆ဦး ၇ဦးထိလူစားထိုးမႈမ်ားရွိသည္။
ထိုသို႕လူစားထိုးရာတြင္ ကာယကံရွင္မိသားစုမွာ တဦးလ်င္ဘတ္ေငြ ၁ေသာင္း
၅ေထာင္မွ ၂ေသာင္းထိသာရၾကၿပီး UNHCR , IOM ၀န္ထမ္းမ်ားနွင့္ဒုကၡသည္စခန္း
တာ၀န္ရွိသူတို႕ခြဲေ၀ယူၾကသည္။ UNHCR မွ၀န္ထမ္း ေအာင္ေက်ာ္ဦးမွာျမန္မာ
ႏိုင္ငံ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ တရုပ္သူေဌးမ်ား ၏ မသိသူမရွိ ျဖစ္ သည္။
ျမန္ျပည္ရွိသူေဌးမ်ားသည္ အေမရိကန္ျပည္၀င္ခြင့္ရရန္ခက္ခဲေသာေၾကာင့္
ဒုကၡသည္ေယာင္ေဆာင္ၿပီး အေမရိကန္သို႕ထြက္ခြာသြား ၾကသည္မွာ
ေထာင္ႏွင္ခ်ီရွိေနျပီျဖစ္သည္။ ထိုသူမ်ားမွာ
ဒုကၡသည္စခန္းတြင္တစ္ညမွ်ပင္မအိပ္ဘူးသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
လုပ္ငန္းစဥ္ အဆင့္ဆင့္ စစ္ေဆးမႈမ်ားတြင္ ရန္ကုန္မွေလယာဥ္ျဖင့္မနက္ထြက္လာ
ဘန္ေကာက္မွေန မဲေဆာက္သို႕ ညကားစီး ထိုမွတဆင့္ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္
သြားေရာက္အစစ္ေဆးခံၿပီး ညေနတြင္ ဘန္ေကာက္သို႕ျပန္ၿပီး ျမန္မာျပည္သို႕
ေလယာဥ္ျဖင့္ ျပန္ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
အခ်ိဳ႕မွာေနာက္ဆံုးထိုင္းႏိုင္ငံမွ ထြက္ခြာမည့္ရက္တြင္ IOM အကူအညီျဖင့္
ဘန္ေကာက္ေလဆိပ္မွ ေစာင့္ဆိုင္းၿပီးအေမရိကား သို႕ထြက္ခြာၾကသည္။
ေနာက္တစ္မ်ိဳးလူစားထိုးျခင္းမွာ ကာယကံရွင္မွာ ေငြေၾကးတျပားတခ်ပ္မွမရဘဲ
စခန္းအာဏာပိုင္နွင့္ UNHCR, IOM ၀န္ထမ္းမ်ား
ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ဒုကၡသည္စခန္းေနထိုင္ေသာ
ဒုကၡသည္မိသားစုမွာ TBBC ေထာက္ပံ့ေသာ ရိကၡာ မေလာက္ငွေသာေၾကာင့္
အျပင္သို႕လနဲ႕ခ်ိီၿပီး အလုပ္ထြက္လုပ္ေနၾကသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
ထိုအခ်က္ကိုအခြင့္ေကာင္းယူၿပီး လူးစားထိုးၾကျခင္းျဖစ္သည္။
တႏွစ္ေစာင့္အေမရိကန္ကမေခၚ၊ ၂ႏွစ္ေစာင့္မေခၚလို႕
အေမရိကန္သံရံုးကခိုင္းေစထားေသာ OPE (Oversea Processing Entity) (IRC)
ရံုးကိုသြားေမးေတာ့အခါမွာ မိမိမိသားစုအားလံုး နာမည္ျဖင့္ အေမရိကန္
ေရာက္ေနၾကာင္းသိၾကရသည္။
တခ်ိဳ႕မွာယေန႕ထက္တိုင္လံုး၀သိရွိျခင္း မရွိေသးေပ။
လြန္ခဲ့သည့္ တစ္လေက်ာ္က မဲလ ဒုကၡသည္စခန္း မွ ႏိုင္ငံျခား သို ့ထြက္ခြာအသင့္
ျဖစ္ေန သည့္ျမန္မာ-ကရင္ လူမ်ိဳး လင္မယား ႏွစ္ဦး မွာ နာမည္ ႏွင့္ လူအစား
ထိုး ၿပီး ၀င္ေရာက္လာျခင္း ကို ၎ တို ့ထြက္ ခြာမည္ ့ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံမွ
စစ္ေဆး ေတြ ့ရွိသျဖင့္ အေရးယူစီစစ္ရာ ထိုလင္မယားႏွစ္ဦးမွာ မဲေဆာက္ ေထာင္ထဲ
တြင္ ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပး အက်ဥ္းက်ခံေနရ ေသာ္လည္း ၎တို ့အား ပြဲ စားလုပ္ေပး
ခဲ့သည့္ စခန္းမွ တာ၀န္ ရွိသူ မ်ား ၊ ထိုင္းလူမ်ိဳး အခ်ိဳ့ႏွင့္ ဒုကၡသည္
မ်ား ျပည္ပထြက္ခြာေရး ေအဂ်င္စီ အခ်ိဳ ့မွ ၀န္ထမ္းမ်ား မွာ မူ အေရးယူျခင္း
မခံရ ဟု အဆိုပါ၀န္ထမ္းကဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
