ကမၻာ့ငပြႀကီးက
သူနဲ႔ ဆက္ဆံခြင့္ ရဖုိ႔အေရး၊ Sanction ပယ္ဖ်က္ေပးဖုိ႔ အေရးတုိ႔ အတြက္
လူ႕အခြင့္အေရး လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ တစ္စာစာ ေအာ္ရင္း ေရွ႕တန္း တင္လာတယ္ဗ်။
ခက္တာက က်ဳပ္တုိ႔ႏုိင္ငံက ဘာေတြလုပ္မိလုိ႔ ဘာေတြကုိ ရပ္တန္႔ေပးရမွန္း
မသိတာပါပဲ။
အဲဒီ
အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိရ ရႈပ္ေထြးလွတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး ဆုိတာႀကီးဟာ စၿပီး
အသံက်ယ္လာ ကတည္းက နားမလည္ တလည္နဲ႔ ႏုိင္ငံငယ္ေတြ အေပၚ လူေပၚ လူေဇာ္လုပ္ဖုိ႔
ထြင္လုိက္တဲ့ မာရ္နတ္ရဲ႕ လက္နက္ႀကီး ဆုိတာ သိၿပီးသားလုိ႔ ေျပာရရင္
လြန္မလားပဲ။ ဘာလုိ႔ဆုိ က်ဳပ္တုိ႔လည္း နားထဲ က်လိက်လိျဖစ္လုိ႔
မေနႏုိင္မထုိင္ႏုိင္ Data ေတြ ကုိင္ရေတာ့တာကုိး။ အဲဒီမွာတြင္ US ရဲ႕
စုတ္ပဲ့ခ်က္ေတြကုိ သူ႔အလုိလုိ ေတြ႕ရပါေရာဗ်ား။ တကယ့္ကုိ ဆုိးရြားလွတယ္လုိ႔
ကမၻာက သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ သူ႔အလုိကုိလုိက္ သူ႔အႀကဳိက္ကုိ
ေဆာင္တဲ့အခါ အဲဒီသူေတြ သူ႕ႏုိင္ငံထဲမွာ ဘာေတြ လုပ္ပေလ့ေစ၊ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေထာက္ခံ၊ ေထာက္ပံ ခဲ့တာမ်ား ရြံစရာႀကီးပါဗ်ား။
ဆာနီအဘာခ်ာ
(ႏုိင္ဂ်ီးရီးယား)၊ အီဒီအာမင္ (ယူဂႏၶာ)၊ ဟူဂုိဘန္ဇာ (ဘုိလီးဗီးယား)၊
ဘာတစၥတာ (က်ဴးဘား)၊ ပစ္ဘုိသာ (ေတာင္အာဖရိက)၊ ဟန္ဘာတုိဘရန္ကုိ (ဘရာဇီး)၊
ရာအူးလ္ဆီးဒရက္စ္ (ေဟတီ)၊ ဗီနီစီယုိဆီရီဇုိ (ဂြာတီ မာလာ)၊ ခ်န္ေကရွိတ္
(တုိင္ဝမ္)၊ ေရာ္ဘာတုိဆူယာဇုိေကာ္ဒုိဗာ (ဟြန္ဒူရပ္စ္)၊
အယ္လ္ဖရက္ဒုိခရစ္ရွန္နီ (အယ္လ္ဆာေဗဒုိ)၊ ငုိဒင္ဇင္း (ေတာင္ဗီယက္နမ္)၊
ဆမ္ျမဴရယ္ဒုိး (လုိင္ေဘးရီးယား)၊ ဖရန္ကြဳိက္စ္ ဒူဗာလီယာ (ေဟတီ)၊
ဂ်င္းကေလာ္ဒီဒူဗာလီယာ (ေဟတီ)၊ ေဆာ္ဒီဘုရင္အဇစ္ဖဒ္ဘင္အဗၺဒူ၊ ဖရန္ကုိ
(စပိန္)၊ ဟစ္တလာ (ဂ်ာမဏီ)၊ ေမာ္ရုိကုိဘုရင္ဟက္ဆန္ -၂၊ မားကုိ႔စ္
(ဖိလစ္ပုိင္)၊ မာတီနက္ဇ္ (အယ္လ္ဆာေဗဒုိ)၊ မုိဘူတ (ဇုိင္ယာ)၊ ႏုိရီေယးဂါး
(ပနားမား)၊ တူဂတ္အုိဇယ္ (တူရကီ)၊ အီရန္ရွားဘုရင္၊ ေဂ်ာ့ခ်္ပါပါဒုိေပါေလာ့စ္
(ဂရိ)၊ ပတ္ခၽြန္ဟီး (ေတာင္ကုိရီးယား)၊ ပီႏုိခ်က္ (ခ်ီလီ)၊ ပုိေပါ့
(ကေမၻာဒီးယား)၊ စီတီဗန္နီရာဗန္ကူ (ဖီဂ်ီ)၊ အက္ဖရင္ရုိင္ေယာ့စ္မြန္႔တ္
(ဂြာတီမာလာ)၊ ေဟလီဆာလက္စီ (အီသီယုိးပီးယား)၊ အန္တုိနီယုိဆာလာဇာ (ေပၚတူဂီ)၊ အနက္စ္တာစီယုိဆုိမုိဇာ-စီနီယာ (နီကာရာဂြာ)၊
အနက္စ္တာစီယုိဆုိမုိဇာ- ဂ်ဴနီယာ (နီကာရာဂြာ)၊ အီယန္စမစ္ (ရုိဒီးရွား)၊
အယ္လ္ဖရက္ဒုိစထရုိစ္နာ (ပါရာေဂြး)၊ ဆူဟာတုိ (အင္ဒုိနီးရွား)၊
ရာေဖးလ္ထရူဂ်ီလုိ (ဒုိမီနီကန္)၊ ေဂ်ာ့ခ်္ရာေဖးလ္ဗီဒဲလာ (အာဂ်င္တီးနား)၊
ဇီယာအူးလ္ဟတ္ (ပါကစၥတန္) စတဲ့သူေတြဟာ
သူတုိ႔အေနာက္က လူေတြ ျပဳစုထားတဲ့ စာရင္းအရ လူ႔အခြင့္ အေရးဆုိတာ ခ်ဳိနဲ႕လား
ေမးတဲ့သူေတြပဲ ျဖစ္တယ္ဗ်။ တစ္ခ်ဳိ႕ဆုိ လူေတြ အစုလုိက္ အျပဳံလုိက္ကုိ
သတ္ၾကတာ။ ဒါေတြကုိ US က ေထာက္ခံ ရပ္တည္ ေပးခဲ့တာဆုိပဲ။ အဲဒီထဲက
တစ္ခ်ဳိ႕က်ေတာ့ US ရဲ႕ ရန္သူေတြပါလုိ႔ေတာ့ မေျပာနဲ႔။ နဂုိက ဘာေတြ
ဆုိးေနဆုိးေန သူ႔မထိခင္က အေကာင္း ေျပာေနၿပီး၊ သူ႔စကား နားမေထာင္ ေတာ့မွ
ထႀကိတ္ေတာ့တာ (ဥပမာ။ ဟစ္တလာ၊ ႏုိရီေယးဂါးေပါ့)
အဲဒီပုဂၢဳိလ္ေတြထဲက အမ်ားစုဟာ CIA က ႀကဳိးကုိင္တဲ့ အာဏာ သိမ္းမႈေတြကေန အာဏာ ရလာတာဆုိပဲ။ ဘာအတြက္
အဲဒီပုဂၢဳိလ္ေတြ လုပ္သမွ် US က မ်က္စိမွိတ္ လည္ပင္း ဖက္ေနရသလဲဆုိ သူတုိ႔
ႏုိင္ငံေတြထဲက သဘာဝ ရင္းျမစ္ေတြေၾကာင့္၊ ေစ်းခ်ဳိတဲ့ အလုပ္သမားေတြ
ရလုိမႈေၾကာင့္၊ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒကုိ ပူးေပါင္း ႏွိမ္နင္းဖုိ႔ အတြက္ေၾကာင့္လုိ႔
ဆုိပါဗ်ား။ တစ္ခ်ဳိ႕ဆုိ အခုထိ ထိမရ တုိ႔မရ သက္ရွိ ထင္ရွား ရွိေနၾကတယ္
ဆုိပဲ။
ကဲ---ဒါက
လူေတြအေပၚ သူတုိ႔ မရုိးမသားနဲ႔ ပုံသ႑ာန္ မမွန္ ဆက္ဆံတာကုိ ျပတာ။ လက္ရွိမွာ
က်ဳပ္တုိ႔ႏုိင္ငံ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတစ္ခ်ဳိ႕ အေပၚ လုပ္ေနတဲ့ Sanction
က်ေတာ့ေရာ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ ညီသလား။ လူတစ္ေယာက္က သူဆက္ဆံခ်င္တဲ့သူကုိ
ဆက္ဆံခြင့္ မရွိေအာင္ လုပ္တာ။ ထုတ္လုပ္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြကုိ
သူေရာင္းခ်င္တဲ့သူကုိ ေရာင္းခြင့္ မရွိေအာင္ လုပ္တာ။ သူရသင့္တဲ့
အခြင့္အေရးေတြကုိ ယူခြင့္ မရွိေအာင္ လုပ္တာ။ သူျမႇဳပ္ႏွံခ်င္တဲ့
လုပ္ငန္းမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခြင့္ မရွိေအာင္ လုပ္တာ။ ဒါမွ လူ႔အခြင့္အေရး
ခ်ဳိးေဖာက္မႈ အစစ္ပါဗ်ား။ ဒါဟာ ျမန္္မာ ျပည္သူေတြ အေပၚမွာသာမက သူ႕ရဲ႕
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားေတြ အေပၚမွာ၊ ဥေရာပ ျပည္သူေတြ အေပၚမွာလည္း
လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈပါပဲ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလုိ႔
ျမႇဳပ္ႏွံသူကုိ အေရးယူတဲ့ ဥပေဒဟာ မေလ်ာ္ကန္လွတဲ့ ဥပေဒ၊ လူ႕အခြင့္အေရး
ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ ဥပေဒ ဆုိတာ က်ဳပ္ဘႀကီး အခင္းႀကီး သြားသလုိ အရွင္းႀကီး
လယ္ကြင္းထဲမွာ ငုတ္တုတ္ပါဗ်။
က်ဳပ္တုိ႔ေစ်းထဲ
ေခါင္းရြက္ ဗ်တ္ထုိးသည္က မေရာင္းရ ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ဥပေဒကုိ ေဖာက္လုိ႔
ေရာင္းဖုိ႔ ႀကဳိးစားတယ္။ ေစ်းစည္ပင္ သာယာက တားတယ္၊ ဖမ္းတယ္။ ေရႊ႕တယ္။ ဒါကုိ
US ရဲ႕ အာေဘာ္ BBC VOA မွာ “အစုိးရက မတရား လုပ္တယ္၊ လူ႕အခြင့္အေရး
ခ်ဳိးေဖာက္တယ္”လုိ႔ ေအာ္တယ္။ ကဲ--- ျမန္မာစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္
တစ္ေယာက္က သူ႔ကုန္ေတြ (သစ္/ ပုဇြန္/ အထည္/ ပရိေဘာဂ တစ္ခုခုေပါ့ေလ)ကုိ
အေမရိကန္ကုိ ပုိ႔ခ်င္တယ္။ မရဘူး ျဖစ္တယ္။ ပုိ႔ရင္ တားတယ္၊ ဖမ္းတယ္၊
သိမ္းတယ္။ ကဲ--ျဖစ္စဥ္ခ်င္း အတူတူ၊ ဘာလုိ႔ US ရဲ႕ ဥပေဒက တရားၿပီး
ျမန္မာဥပေဒက မတရားဘူး ျဖစ္ရပါလိမ့္။ ေအာ္----- လူ႕အခြင့္အေရး----
လူ႔အခြင့္အေရး---
ကရင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ဆုိးမုိက္ ေသာင္းက်န္းေနတဲ့ KNU ကုိ တပ္မေတာ္က ႏွိမ္နင္းတယ္။ KNU က ေဒသခံေတြကုိ Human
Shield လုပ္ၿပီး ထုိင္းနယ္စပ္ကုိ ေျပးတယ္။ ရြာသားေတြ ပါသြားတယ္။ အဲဒီ
ရြာသားေတြကုိ စုစည္းလုိ႔ ဒုကၡသည္ စခန္းဆုိၿပီး လူလည္ လူရႈပ္ေတြက
စခန္းဖြင့္လုိ႔ UN ဆီက ေဒၚလာေတြ ေတာင္းစားၾကတယ္။ ျမန္မာအစုိးရ
လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ပါတယ္။ ရြာလုံးကၽြတ္ ေခ်မႈန္းပါတယ္ ေျပာၾကတယ္။
ေသာင္းက်န္းသူက ေျပာ၊ BBC VOA RFA ကေအာ္ၾက၊ အံကုိက္ပဲဗ်။
အာဖဂန္မွာ
အျပစ္မဲ့ျပည္သူ က်ဳပ္တုိ႔ဆီမွာလုိ ေျပးခ်ိန္ေတာင္မရ။ Predator က
သမလုိက္တဲ့ ဒုံးက်ည္ေၾကာင့္ တစ္စစီ ျဖစ္ရတယ္။ အသုဘခ်တဲ့ ဆီမွာေတာင္ US က
ဝမ္းနည္းေၾကာင္း မေဖာ္ျပ၊ ေခြးေသေသၾက ရေပါ့။ ပါကစၥတန္၊ အာဖဂန္ အစုိးရတုိ႔
Predator မလာၾကဖုိ႔ တားလည္း၊ စကားပဲ အဖတ္တင္၊ ေကာင္းကင္မွာ ျမင္ေနရဆဲဗ်။
ကဲ---- ဘယ့္ႏွယ္ လုပ္ၾကမလဲ။
အေနာက္က
လူေတြရဲ႕ စာရင္းအရ လက္ရွိမွာကုိ အာဏာရွင္ ႏုိင္ငံ(၅)ႏုိင္ငံကုိ US က
ေထာက္ပံ့ ေပးေန ပါတယ္တဲ့။ အဲဒီႏုိင္ငံေတြက ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား၊ ယီမင္၊
အုိမန္၊ အီေကြတုိရီယယ္ဂီနီ၊ တာ့ခ္မင္နစၥတန္ တုိ႔ပါတဲ့။ ေအာင္မာမင္း -----
ေဆာ္ဒီဘုရင္ကုိမ်ား အုိဘားမားက ႏွမနဲ႔ ေပးစားထားတဲ့ ေယာက္ဖလားေတာင္
ထင္ရေလာက္ ေအာင္ အၿပဳံးတစ္ေထာင္နဲ႔ ဆီးႀကဳိခဲ့ပုံမ်ား။ ဓာတ္ပုံေတာင္
ယင္ေကာင္ နားေလာက္ပါရဲ႕။ ကဲ--- မွတ္သားရပါ့ဗ်ား။ US ရဲ႕ စကား ဘယ္နား
သြားယုံရမလဲ ဆုိတာ။
က်ဳပ္တုိ႔
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စာေျခာက္ရုပ္မနဲ႔ သူ႔ေနာက္ေတာ္ပါ အေယာက္ ၁၀၀ ေလာက္က
လြဲလုိ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီး ခရီးဆက္ ေနတာကုိ ရင္ဖုိစြာနဲ႔ ႀကဳိဆုိ
ၾကသူေတြခ်ည္းပဲ။ အရင့္ အရင္မူေတြ အဆင္မေျပတာကုိ ေျပာင္းလဲလုိ႔ ႀကဳိးပမ္း
ၾကမယ္ ဆုိတာကုိလည္း ယုံၾကည္ၿမဲပဲ။ ေအာင္ျမင္ ဖြံ႕ၿဖဳိးလာမယ္ ဆုိတဲ့
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြလည္း ရင္ေတြထဲမွာ အျပည့္ပဲ။ ဒါေတြကုိ မက္ကိန္းလည္း အတြန္း
အတုိက္ၾကားထဲကပဲ သဲသဲ ကြဲကြဲ ၾကားခဲ့ရၿပီ။ ဒီအခ်ိန္ထိ ျပန္ၾကည့္ၾကရင္
ပတ္္ဝန္းက်င္မွာ လူ႕အခြင့္အေရး မွတ္တမ္း မေကာင္းတဲ့ တစ္ခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံေတြ
က်ေတာ့ မဟာဗ်ဴဟာ စီးပြားဘက္ေတာင္ သတ္မွတ္ၿပီး ဒီလုိ တစ္စိတ္ တစ္ဝမ္းတည္း
ျပည္သူ႔ဆႏၵနဲ႔ ခရီးဆက္ေနတဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံက်မွ လာေျပာ ေနတာေတာ့
မရုိးသားဘူးေပါ့ေလ။
ကဲ----
ပစၥဳပၸန္ကုိ ျပန္ၾကည့္ရင္ ဒီေန႔ထိ US ရဲ႕ သိကၡာပ်က္ ဘက္လုိက္ ခဲ့တာေတြ
သင္ပုန္းေခ်ပါ ဆုိလည္း ေခ်လုိက္ဖုိ႔ ဝန္မေလးပါဗ်။ သုိ႕ေသာ္ US လုပ္ရမွာက
ျမန္မာ ျပည္သူေတြရဲ႕ ေမတၱာကုိ ျမင္ခ်င္ရင္ လူ႕အခြင့္အေရး အမွန္ကုိ
စာရင္းတင္လုိ႔ Sanction ဆုိတဲ့ အက်ဳိးအေၾကာင္းမဲ့ ထုိးဇာတ္ကုိ ရပ္တန္းကရပ္၊
ခ်ိန္ခြင္ႀကဳိးျပတ္ လွ်ာကပ္ ေနပါတဲ့ US ရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းကုိ
ခပ္ၾကမ္းၾကမ္း ခဝါခ်လုိက္ဖုိ႔ပါပဲ။
(ေအာင္ဘု-ေက်းေစတမန္)
